Masz pomysł na firmę? Co dalej?

W Polsce każdego dnia rejestruje się około tysiąca nowych działalności gospodarczych. Ty też chcesz założyć firmę, ale nie wiesz, czy Twój pomysł zadziała? A może martwisz się, że Twoje produkty bądź usługi nie trafią w gusta potencjalnych klientów? Choć uniwersalny sposób na biznes nie istnieje, to jednak dobrze przemyślany proces pozwoli Ci szybciej osiągnąć sukces i zwiększyć skalę działania! Zobacz, na co musisz zwrócić szczególną uwagę.

Sprawdź, czy Twój pomysł na własny biznes jest dobry

Udało Ci się znaleźć pomysł na biznes? Przed przejściem do następnego kroku musisz upewnić się, czy sprawdzi się on na konkurencyjnym rynku. Czasami inicjatywy, które wydają się innowacyjne i niemal skazane na sukces, po prostu zawodzą. Zwykle wynika to z niedostatecznego przygotowania.

Ocena pomysłu biznesowego powinna obejmować m.in. dokładną analizę wykonalności i uwzględniać zarówno aspekty finansowe, jak i operacyjne. Możesz więc znacząco zmniejszyć ryzyko niepowodzenia, jeżeli uważnie przeanalizujesz kilka kwestii.   

1. Analiza rynku – zanim przystąpisz do zakładania firmy (a zwłaszcza zanim zdecydujesz się zainwestować w nią środki), musisz dowiedzieć się, na jakie usługi jest zapotrzebowanie, czyli znaleźć swoją niszę. Zasada rządząca biznesem jest prosta: jeżeli zapewnisz podaż tam, gdzie pojawia się niezaspokojony popyt, klienci będą korzystać z Twojej oferty. Zwróć także uwagę na aktywność konkurentów: im większa nisza do zagospodarowania, tym lepiej dla Ciebie. Oszacuj też tempo wzrostu rynku i potencjał rozwoju.
2. Ocena przewagi konkurencyjnej – aby osiągnąć sukces, musisz spoglądać na swoją działalność z perspektywy potrzeb klientów. Czy Twój produkt lub usługa będą dla nich istotne? Czy rozwiążą ich problemy? Oczywiście wiele zależy od odpowiedniego marketingu, na co przyjdzie czas w przyszłości. Jeszcze przed rozpoczęciem działań warto jednak odpowiedzieć sobie na powyższe pytania i zastanowić się, jak przekształcić pomysł na działalność w prężnie działający biznes.
3. Model biznesowy – przemyśl, jak dokładnie będziesz zarabiać i czy jest to model skalowalny. W dzisiejszych czasach kluczowe jest również uwzględnienie aspektu cyfrowego. Zastanów się, czy Twój biznes może skutecznie funkcjonować online i wykorzystywać nowoczesne technologie? Oceń też swoje kompetencje i doświadczenie w danej branży, odpowiadając na pytania: czy masz odpowiednią wiedzę do rozwijania działalności lub czy masz dostęp do ekspertów, którzy będą Cię wspierać. 
4. Konfrontacja pomysłu na własny biznes z opiniami innych i regulacjami prawnymi – warto porozmawiać na temat swojego pomysłu na interes z zaufanymi osobami. Tego typu konsultacje będą jeszcze cenniejsze, jeśli uda Ci się dotrzeć do potencjalnych klientów i poznać ich zdanie. Pamiętaj również o aspektach prawnych – sprawdź, czy istnieją jakieś szczególne wymogi lub ograniczenia dla działalności, którą planujesz rozkręcić.

Wykorzystane szanse – to klucz do sukcesu

W biznesie i inwestycjach niezwykle ważną rolę odgrywa również umiejętność korzystania z pojawiających się okazji. Wiąże się to oczywiście z ryzykiem, ale jest nieuniknione. Okazją na rozwój mogą być m.in.:

• bezpośrednie propozycje realizacji dochodowego projektu, 
• programy edukacyjne, które pozwolą zasilić Twój przyszły biznes niezbędną wiedzą i skonsultować pomysły z doświadczonymi biznesmenami,
• programy akceleracyjne dla start-upów – zapewniają indywidualną ścieżkę rozwoju dostosowaną do potrzeb firmy i obejmują specjalistyczne usługi i pomoc w budowaniu sieci kontaktów biznesowych,
• granty na cyfryzację i innowacje – zapewniają środki na automatyzację procesów biznesowych czy rozwój e-commerce i budowanie obecności online,
• programy mentoringowe – koncentrują się na szerzeniu wiedzy i doświadczenia mentorów, a ponadto zapewniają wsparcie w rozwoju kompetencji zarządczych oraz pomoc w unikaniu typowych błędów biznesowych,
• ekspansja cyfrowa – może oznaczać implementację sztucznej inteligencji w działaniach.

Zastanów się również nad tym, w jaki sposób biznes zmieni Twoje życie: czy musisz rezygnować z pracy na etacie lub studiów, a może uda Ci się pogodzić te kwestie? Zachowanie stabilnego źródła dochodu to również szansa – dzięki temu znacznie ograniczysz ryzyko.

Poznaj swój biznes. Przeanalizuj finanse i koszty

Niezależnie od tego, czy chcesz założyć sklep internetowy, sprzedawać produkty stacjonarnie, czy świadczyć usługi na rzecz innych przedsiębiorców, każda działalność wiąże się z określonymi kosztami. Warto na starcie zminimalizować ryzyko finansowe i przemyśleć metody na oszczędności. Jak to zrobić? Musisz przede wszystkim dobrze poznać firmę i przewidywać jej potrzeby w krótszym i dłuższym horyzoncie czasowym.

Od czego zacząć? Najpierw oceń wydatki, jakie poniesiesz. Możesz je podzielić na kilka grup:

1. Stałe koszty prowadzenia działalności, których nie uda się uniknąć – założenie firmy samo w sobie jest bezpłatne (nieco inaczej wygląda to w przypadku spółki). Prowadzenie działalności gospodarczej wiąże się jednak z pewnymi kosztami, które mogą być sporym obciążeniem budżetu, zwłaszcza z perspektywy początkującego przedsiębiorcy. Należą do nich przede wszystkim składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Poza tym konieczne będzie również odprowadzanie zaliczek na podatek dochodowy. Warto pamiętać o możliwości skorzystania z ulgi na start przez pierwsze 6 miesięcy działalności oraz preferencyjnych składek ZUS przez kolejne 24 miesiące. 
2. Inne stałe koszty działalności – większość przedsiębiorców decyduje się na korzystanie z usług ułatwiających prowadzenie biznesu. Możesz do nich zaliczyć usługi księgowe czy związane ze sprawami kadrowymi. Co prawda w przypadku jednoosobowych firm można zajmować się nimi samodzielnie, ale nie zawsze jest to najlepszym rozwiązaniem. Ponadto musisz mieć na względzie, że od 2024 roku obowiązkowe jest korzystanie z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), co może wiązać się z dodatkowymi kosztami oprogramowania lub usług księgowych. 
3. Wynagrodzenie pracowników – jeżeli planujesz zatrudniać zespół lub nawiązywać współpracę z innymi podmiotami, uwzględnij to w kalkulacjach. Pamiętaj o dodatkowych kosztach, jakie pracodawcy ponoszą z tego tytułu. Oprócz podstawowego wynagrodzenia musisz uwzględnić składki pracodawcy (około 20% wynagrodzenia), ewentualne PPK, świadczenia dodatkowe oraz koszty szkoleń, np. BHP. Od 2024 roku minimalne wynagrodzenie wzrosło, co wpływa na całkowite koszty zatrudnienia.
4. Koszt wytworzenia lub zakupu produktów – przygotowując się do podjęcia działalności, oblicz jednostkowy koszt produktu, który będziesz wytwarzać, albo oszacuj niezbędne nakłady na zakup towaru, jeżeli chcesz zajmować się sprzedażą. Pamiętaj też, że pewne wymogi związane z ekologicznym pakowaniem i utylizacją odpadów też przekładają się na wyższe wydatki z tego tytułu. Przykładowo, pomysły na mały biznes w domu pozornie mogą wydawać się „tanie” w realizacji, ale po przeprowadzeniu precyzyjnej analizy może okazać się, że będą nieopłacalne. 
5. Koszt zakupu urządzeń, czynszu, najmu powierzchni – przeanalizuj wszystkie stałe wydatki, które będą konieczne do prowadzenia działalności. Wlicz również raty kredytów, leasingu czy ubezpieczenia. Rozważ alternatywne rozwiązania, jak coworking czy biuro wirtualne i oszacuj wydatki związane z digitalizacją biznesu, m.in. na sprzęt IT, oprogramowanie, systemy zabezpieczeń.
6. Koszt marketingu i promocji – Twoja działalność nie będzie się rozwijać, jeśli klient reprezentujący grupę docelową się o niej nie dowie. Sprawdź, jakie nakłady na promocję oraz strategie marketingowe są niezbędne w przypadku Twojej branży. Poświęć uwagę szczególnie kosztom związanym z obecnością online. Sprawnie działająca, responsywna strona internetowa i/lub e-sklep, prowadzenie profilu w mediach społecznościowych, działania SEO i reklamy w internecie to dla nowoczesnego biznesu niemal standard. Na tym etapie warto też zaplanować budżet na marketing automation i analitykę danych.

Po oszacowaniu stałych i zmiennych kosztów prowadzenia działalności gospodarczej dowiesz się, jakimi finansami musisz dysponować. Źródła funduszy bardzo się od siebie różnią. Możesz posiłkować się na przykład kredytami dla firm. Bez wątpienia jednak stabilne źródło finansowania jest niezbędne. Jeżeli nie dysponujesz środkami na start, możesz założyć własny biznes z pomocą dotacji, aniołów biznesu czy programów wsparcia przedsiębiorców. Tego typu inicjatyw na polskim rynku nie brakuje.

Najczęstsze błędy początkujących przedsiębiorców – jak ich uniknąć?

To naturalne, że na początku rozkręcania działalności i wcielania pomysłu na biznes w życie wiele kwestii będzie dla Ciebie nowych i mogą zdarzyć Ci się omyłki. Oczywiście wszyscy uczymy się na błędach, ale najlepiej by były cudze. Przedstawiamy zatem najczęstsze błędy strategiczne i operacyjne młodych przedsiębiorców i podpowiadamy, jak ich uniknąć.

1. Brak biznesplanu  – przygotuj szczegółowy plan zawierający analizę rynku, prognozy finansowe i strategię działania. Skonsultuj go z doradcą biznesowym lub doświadczonym przedsiębiorcą.
2. Nieprecyzyjna analiza rynku – przeprowadź dokładne badanie, poznaj swoją niszę, przeanalizuj konkurencję i zbadaj rzeczywiste potrzeby potencjalnych klientów. Nie bagatelizuj tego kroku, ponieważ zaangażowanie na tym etapie może zadecydować o sukcesie Twojej firmy.
3. Brak analizy finansowej lub nieumiejętne kalkulacje – przygotuj szczegółową kalkulację wszystkich kosztów, uwzględniając składki ZUS, podatki, koszty stałe i zmienne. Stwórz rezerwę finansową na co najmniej 6 miesięcy działalności.
4. Nieprawidłowe zarządzanie budżetem – prowadź osobne konto firmowe i regularnie monitoruj przepływy finansowe. Rozważ skorzystanie z usług księgowych dla lepszej kontroli finansów.
5. Samodzielne prowadzenie wszystkich spraw – nie obawiaj się korzystać ze wsparcia, nawiąż współpracę z ekspertami (księgowymi, prawnikami), naucz się delegować zadania i skup się na kluczowych aspektach rozwoju firmy.
6. Zaniedbanie aspektów formalno-prawnych – przed rozpoczęciem działalności możesz skonsultować się z prawnikiem, ale nie zapominaj też, by regularnie aktualizować swoją wiedzę o przepisach i regulacjach.
7. Nieprzemyślany marketing – przygotuj strategię marketingową dostosowaną do grupy docelowej i monitoruj efekty. Regularnie analizuj skuteczność działań promocyjnych i dokonuj modyfikacji, by zwiększać ich skuteczność.
8. Zaniedbywanie komunikacji z klientami – regularnie zbieraj feedback od klientów, badaj ich potrzeby, szybko reaguj na reklamacje i sugestie oraz buduj długotrwałe relacje.

Jak zacząć mały biznes od zera? Sposoby na własny biznes w Polsce

Zakładanie firmy jest obecnie w pełni zdigitalizowane poprzez platformę biznes.gov.pl. Proces rejestracji działalności gospodarczej zajmuje kilka minut, a wszystkie formalności, włącznie z rejestracją do ZUS-u i wyborem formy opodatkowania, można załatwić przez internet. Prowadzenie biznesu wymaga jednak wszechstronnej wiedzy i umiejętności, szczególnie w kontekście nowych obowiązków cyfrowych, takich jak Krajowy System e-Faktur (KSeF).

Na początku warto też przemyśleć wybór optymalnej formy opodatkowania i możliwości skorzystania z dostępnych ulg, takich jak ulga na start. Do dyspozycji przedsiębiorców pozostają również programy wsparcia i dotacje, które mogą pomóc w rozwoju firmy. Jeszcze przed założeniem działalności warto konsultować się z ekspertami. W wielu przypadkach dobrym rozwiązaniem będzie nawiązanie z nimi stałej współpracy. Dotyczy to na przykład księgowości czy doradztwa prawnego, jednak wiele pod tym względem zależy od profilu firmy. Wsparcie specjalistów pozwoli Ci uniknąć błędów i zyskać więcej czasu i sił na zajęcie się kluczowymi aspektami funkcjonowania Twojej firmy.

Jeśli chcesz „przetestować”, czy Twój pomysł na biznes w Polsce jest dobry, możesz na początkowym etapie prowadzić działalność w uproszczonej formule – bez rejestracji. Nie wymaga to niemal żadnych formalności, jednak wiąże się z istotnymi ograniczeniami. Działalność nierejestrowana nie może przynosić Ci przychodu przekraczającego 75% minimalnego wynagrodzenia w danym roku. Aby ocenić, czy takie rozwiązanie będzie dla Ciebie odpowiednie, zapoznaj się ze szczegółowymi regulacjami. 

Nawet w ramach prowadzenia działalności bez rejestracji będziesz mieć bowiem pewne obowiązki wynikające z prawa, takie jak prowadzenie uproszczonej ewidencji sprzedaży. Ponadto konieczne jest rozliczenie przychodów w zeznaniu rocznym, a jeśli przekroczą one limit, należy zarejestrować firmę w CEIDG (w ciągu 7 dni).