Powiadomienia

    50% koszty uzyskania przychodu – kto może skorzystać z takiej ulgi?

    5 min

    Stosowanie 50% kosztów uzyskania przychodu jest jedną z preferencyjnych form rozliczania podatku przez twórców, która umożliwia zmniejszenie podstawy opodatkowania. Przepisy jasno regulują, kto może z niej skorzystać i na jakich warunkach. Wyjaśniamy, kiedy koszty uzyskania przychodu 50% mają zastosowanie i jakie zasady obowiązują.

    Definicja 50% kosztów uzyskania przychodu

    Zasady stosowania 50% kosztów uzyskania przychodu reguluje art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o PIT. Ten instrument jest specjalnym rodzajem odliczenia, który polega na uznaniu połowy uzyskanego przychodu za koszty jego uzyskania. W praktyce oznacza to, że tylko 50% wynagrodzenia, po odpowiednich odliczeniach (np. składki na ubezpieczenia społeczne), podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Pracodawca może wykorzystywać tę ulgę w przypadku wynagrodzeń związanych z działalnością twórczą, w której ochronie podlegają prawa autorskie. 

    Kto jest uprawniony do odliczenia połowy KUP? 

    Kto może skorzystać z tego instrumentu? Czy są to osoby zatrudnione na umowę o pracę, umowę-zlecenie a może umowę o dzieło? 50% kosztów uzyskania przychodu mogą stosować ci, którzy uzyskują przychody z działalności twórczej.

    Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim uznaje się za nią taką działalność, w wyniku której powstaje dowolny twór o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia.

    Produkty działalności twórczej to zatem m.in.: utwory literackie, artykuły publicystyczne, naukowe czy audiowizualne. Organy skarbowe precyzują także w swoich interpretacjach, że utwór powinien mieć materialną postać, tzn. musi zostać wyrażony lub zapisany, a nie pozostawać jedynie w sferze idei. W związku z powyższym do tej kategorii kwalifikują się również: 

    • bazy danych lub zbiory informacji, 
    • dokumentacja techniczna zawierająca kod źródłowy, 
    • część programów komputerowych. 

    Ustawa o PIT precyzuje tę kwestię, wskazując zamknięty katalog zawierający m.in. przychody z tytułu:

    • wynagrodzenia za przekazanie praw własności do różnych form własności intelektualnej, takich jak wynalazki czy znaki towarowe;
    • opłat za udzielenie licencji na korzystanie z własności intelektualnej;
    • praw autorskich i pokrewnych;
    • działalności twórczej w różnorodnych dziedzinach, w tym np. w architekturze, sztukach plastycznych, muzyce, programowaniu;
    • tworzenia produkcji dźwiękowych i audiowizualnych;
    • pracy publicystycznej;
    • działalności muzealnej w różnych aspektach, w tym wystawiennictwie i edukacji;
    • prac konserwatorskich;
    • usług tłumaczeniowych;
    • działalności naukowej i edukacyjnej, w tym badawczo-rozwojowej i dydaktycznej na uczelniach wyższych.

    Przepisy nie ograniczają prawa do stosowania instrumentu w zależności od formy zatrudnienia. Oznacza to, że kwalifikują do 50% kosztów uzyskania przychodu umowa o pracę oraz umowy cywilnoprawne. Ważne jest jednak, aby część wynagrodzenia pracownika była związana z działalnością twórczą i wiązała się z przeniesieniem autorskich praw majątkowych.

    Warunki formalne korzystania z 50% KUP

    Aby skorzystać z 50% kosztów uzyskania przychodu, umowa o dzieło, zlecenie czy inna musi spełniać konkretne wymogi formalne. Przede wszystkim jej przedmiot musi stanowić praca o charakterze twórczym. Jej efektem powinien być utwór w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Dodatkowo konieczne jest dysponowanie dowodami potwierdzającymi, że taki utwór faktycznie powstał. Ostatnim warunkiem jest wyodrębnienie wynagrodzenia za przeniesienie praw autorskich. Powinno być ono oddzielone od innych składników wynagrodzenia w umowie. Dotyczy to szczególnie sytuacji, gdy wynagrodzenie jest wypłacane za pracę zarówno twórczą, jak i nietwórczą.

    Dokumentacja niezbędna do odliczania 50% kosztów

    Jeszcze zanim pracodawca oraz pracownik odpowiedzą sobie na pytanie o to, czy zastosować w ramach umowy o dzieło koszty uzyskania przychodu 20% czy 50%, powinni dokładnie przemyśleć kwestię dokumentacji. Do podstawowych dokumentów, które warto zabezpieczyć i zarchiwizować, zaliczają się:

    • umowa z wyodrębnioną częścią twórczą, a więc honorarium za przeniesienie praw autorskich;
    • dokumentacja utworów – w zależności od specyfiki prac mogą to być: raporty z wykonanych prac, portfolio, opisy projektów, ewidencja czasu pracy lub inne dowody potwierdzające powstanie dzieła;
    • ewidencja prac twórczych – pracodawcy często decydują się na prowadzenie ewidencji utworów. Powinna ona pozwalać na identyfikację dzieła oraz jego twórcy.

    Ograniczenia w stosowaniu 50% kosztów uzyskania przychodu

    Stosowane w przypadku umowy o pracę, umowy o dzieło czy umowy zlecenie 50% koszty uzyskania przychodu wiążą się z pewnymi ograniczeniami. Limit roczny wynosi 120 000 złotych. Oznacza to, że od tej kwoty pracownik może odliczyć 50% kosztów uzyskania przychodu, a nadwyżka podlega standardowemu opodatkowaniu. 

    Ponadto osoby korzystające z ulg (np. ulgi dla młodych, ulgi 4 plus czy ulgi dla pracujących seniorów) mogą skorzystać z możliwości zastosowania instrumentu do limitu przychodu wynoszącego 85 528 złotych rocznie. 

    Korzyści wynikające z możliwości odliczenia 50% kosztów uzyskania przychodu

    Stosowanie 50% kosztów uzyskania przychodu pod wieloma względami jest korzystne.

    • Niższe zaliczki na podatek – co w konsekwencji przekłada się na wyższe wynagrodzenie netto;
    • Obniżenie podstawy opodatkowania – odliczenie 50% kosztów uzyskania przychodu znacząco zmniejsza dochód do opodatkowania, co przekłada się na niższy podatek dochodowy do zapłaty;
    • Większa elastyczność – z ulgi mogą skorzystać nie tylko artyści, ale również przedstawiciele z branży dziennikarskiej czy wydawniczej (w szczególności osoby realizujące tłumaczenia dzieł) oraz niektórzy specjaliści z branży IT.
    • Obniżenie składki zdrowotnej – w przypadku niektórych form opodatkowania niższa podstawa opodatkowania przekłada się też na niższą składkę zdrowotną;
    • Łatwość stosowania – odliczenia mają charakter zryczałtowany, więc podatnik nie musi dokumentować faktycznie poniesionych wydatków. Pomocne przy rozliczeniach jest korzystanie z kalkulatora 50% kosztów uzyskania przychodów.
       
    Czy ten artykuł był przydatny?
    średnia: 0 | 0 ocen

    Przeglądaj tematy

    • #na startwięcej artykułów z tagiem:#na start
    • #bizneswięcej artykułów z tagiem:#biznes
    • #podatkiwięcej artykułów z tagiem:#podatki
    • #marketingwięcej artykułów z tagiem:#marketing
    • #strategiawięcej artykułów z tagiem:#strategia
    • #prawowięcej artykułów z tagiem:#prawo
    • #pracownicywięcej artykułów z tagiem:#pracownicy
    • #księgowośćwięcej artykułów z tagiem:#księgowość
    • #wideowięcej artykułów z tagiem:#wideo
    • #finansowaniewięcej artykułów z tagiem:#finansowanie
    • #media społecznościowewięcej artykułów z tagiem:#media społecznościowe
    • #ZUSwięcej artykułów z tagiem:#ZUS
    • #sprzedażwięcej artykułów z tagiem:#sprzedaż
    • #markawięcej artykułów z tagiem:#marka
    • #pomysł na bizneswięcej artykułów z tagiem:#pomysł na biznes
    • #ekowięcej artykułów z tagiem:#eko
    • #ESGwięcej artykułów z tagiem:#ESG
    • #zmiany w prawiewięcej artykułów z tagiem:#zmiany w prawie
    • #e-commercewięcej artykułów z tagiem:#e-commerce
    • #samodzielna księgowośćwięcej artykułów z tagiem:#samodzielna księgowość
    • #wsparcie dla firmwięcej artykułów z tagiem:#wsparcie dla firm
    • #internetwięcej artykułów z tagiem:#internet
    • #automatyzacjawięcej artykułów z tagiem:#automatyzacja
    • #przewodnikwięcej artykułów z tagiem:#przewodnik
    • #AIwięcej artykułów z tagiem:#AI
    • #instrukcjawięcej artykułów z tagiem:#instrukcja
    • #dotacjewięcej artykułów z tagiem:#dotacje
    • #SEOwięcej artykułów z tagiem:#SEO
    • #dokumentywięcej artykułów z tagiem:#dokumenty
    • #fakturywięcej artykułów z tagiem:#faktury
    • #podcastwięcej artykułów z tagiem:#podcast
    • #leasingwięcej artykułów z tagiem:#leasing
    • #service designwięcej artykułów z tagiem:#service design
    • #oszczędnościwięcej artykułów z tagiem:#oszczędności
    • #technologiewięcej artykułów z tagiem:#technologie
    • #kredytwięcej artykułów z tagiem:#kredyt
    • #RODOwięcej artykułów z tagiem:#RODO
    • #KSeFwięcej artykułów z tagiem:#KSeF
    • #bankowośćwięcej artykułów z tagiem:#bankowość
    • #ochrona środowiskawięcej artykułów z tagiem:#ochrona środowiska
    • #CEIDGwięcej artykułów z tagiem:#CEIDG
    • #ITwięcej artykułów z tagiem:#IT
    • #wynagrodzeniawięcej artykułów z tagiem:#wynagrodzenia
    • #kontrahentwięcej artykułów z tagiem:#kontrahent
    • #analizawięcej artykułów z tagiem:#analiza
    • #google analyticswięcej artykułów z tagiem:#google analytics
    • #działalność nierejestrowanawięcej artykułów z tagiem:#działalność nierejestrowana
    • #ubezpieczeniewięcej artykułów z tagiem:#ubezpieczenie
    • #Polski Ładwięcej artykułów z tagiem:#Polski Ład
    • #umowywięcej artykułów z tagiem:#umowy
    • #badaniewięcej artykułów z tagiem:#badanie
    • #urlopywięcej artykułów z tagiem:#urlopy
    • #długiwięcej artykułów z tagiem:#długi
    • #faktoringwięcej artykułów z tagiem:#faktoring
    • #USwięcej artykułów z tagiem:#US
    • #płynność finansowawięcej artykułów z tagiem:#płynność finansowa
    • #konkurencjawięcej artykułów z tagiem:#konkurencja
    • #inwestycjewięcej artykułów z tagiem:#inwestycje
    • #kosztywięcej artykułów z tagiem:#koszty
    • #zakupywięcej artykułów z tagiem:#zakupy
    • #webinarwięcej artykułów z tagiem:#webinar
    • #zdolność kredytowawięcej artykułów z tagiem:#zdolność kredytowa
    • #REGONwięcej artykułów z tagiem:#REGON
    • #współpracawięcej artykułów z tagiem:#współpraca
    • #SEMwięcej artykułów z tagiem:#SEM
    • #gwarancjawięcej artykułów z tagiem:#gwarancja
    • #BHPwięcej artykułów z tagiem:#BHP