Dochód a przychód – różnice

Jeśli prowadzisz działalność gospodarczą, musisz obliczać przychód i dochód. Znajomość różnic między tymi pojęciami ma kluczowe znaczenie dla rozliczenia się z urzędem skarbowym – ale i dla powodzenia Twojego biznesu. Jaka jest różnica między przychodem a dochodem? Jakie znaczenie mają dla PIT? W tym artykule odpowiemy na wszystkie pytania.

Czym jest przychód?

Prowadzisz firmę, a więc za sprzedaż swoich dóbr, towarów czy usług otrzymujesz od kontrahentów określoną wartość pieniężną. Tę sumę, czyli wszystkie zapłaty, które otrzymuje Twoja firma w związku z prowadzoną działalnością, nazywamy przychodem.

Jak obliczyć przychód z działalności gospodarczej? Jego wysokość określa wartość netto zapłat (bez należnego podatku VAT) z wyłączeniem zwróconych towarów i udzielonych klientom rabatów (bonifikat i skont). 

Źródła przychodu dzielimy według ustawy o PIT (art. 10) i ustawy o CIT (art. 12). Pokrótce przedstawia je poniższa tabela.

Źródło: Opracowanie własne.

Przychód możesz obliczyć w danym okresie, najczęściej obejmującym miesiąc, kwartał lub rok. 

Przychód z działalności stanowi podstawę do obliczenia podatku dochodowego. Twoim obowiązkiem jest go wyliczyć i odprowadzić do urzędu skarbowego.

Przychód a koszt uzyskania przychodu

Co do zasady, koszty uzyskania przychodów (KUP) to wydatki poniesione przez Ciebie celem uzyskania przychodów bądź zachowania i zabezpieczenia ich źródła (art. 22 ust 1 ustawy o PIT).

W skrócie koszty uzyskania przychodów można podzielić na:

• KUP pracowników,
• KUP z działalności gospodarczej.

U pracowników wyróżniamy zwykłe i podwyższone koszty uzyskania przychodów. Koszty zryczałtowane zależą od liczby zawartych umów o pracę i od miejscowości, w której znajduje się zakład pracy.

Jeśli podatnik chce skorzystać z podwyższonych kosztów uzyskania przychodów, od 2023 roku może to zgłosić za pomocą druku PIT-2 (wersja 9), który składa swojemu pracodawcy w trakcie roku.

Koszty uzyskania przychodu a dochód osoby fizycznej

Koszty uzyskania przychodu (KUP) to po prostu te wydatki, które zostały poniesione w celu osiągnięcia przychodów. W przypadku działalności gospodarczej musisz zapamiętać, że nie wszystkie wydatki mogą zostać zakwalifikowane jako koszty uzyskania przychodów.

W art. 23 ustawy o PIT zamieszczono wykaz wydatków, których nie można do nich zaliczyć. Są to m.in.:

• koszty reprezentacyjne,
• podatki od spadków i darowizn,
• wydatki związane z nabyciem gruntów,
• odpisy amortyzacyjne samochodów osobowych (do 150 000 zł w przypadku samochodów spalinowych i  do 225 000 zł dla elektrycznych),
• odsetki z tytułu nieterminowej spłaty zobowiązań podatkowych oraz budżetowych.

Co to jest dochód?

Kolejne pojęcie, które na dobre musi pojawić się w Twoim słowniku, to dochód. Jest to nic innego jak różnica pomiędzy przychodem a poniesionymi przez Ciebie kosztami uzyskania przychodów. Inaczej mówiąc, Twój zysk.

Warto zdać sobie sprawę, że wysokość należnego podatku, a także obowiązek jego zapłaty wynika z osiągniętego przychodu, a nie – jak mogłoby się zdawać – dochodu.

Dochód dzieli się na:

• dochód brutto, czyli przychód minus koszty (przed opodatkowaniem). 
• dochód netto tj. różnica przychodów i kosztów wraz z uwzględnieniem podatku dochodowego (12% lub 32% na zasadach ogólnych).

Jak obliczyć dochód?

Dochód w danym okresie możesz obliczyć za pomocą prostego równania:

DOCHÓD = PRZYCHÓD – KOSZTY UZYSKANIA PRZYCHODÓW

Miesięczny przychód a dochód pracownika

W przypadku wynagrodzenia pracownika kwota brutto to całość kwoty, jaką zarobił w danym miesiącu. Jego wynagrodzenie netto to kwota brutto pomniejszona o składki na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczkę na podatek dochodowy.

Przychód a dochód – różnice

Masz już za sobą najważniejsze pojęcia, wiesz, jak obliczyć przychód i dochód, więc pora na zestawienie różnic między nimi.

Źródło: Opracowanie własne.

Jako właściciel firmy musisz rozróżniać przychód od dochodu. To kluczowe pojęcia, które znacząco wpływają na rozczenia podatkowe. Nie ma możliwości, aby używać ich zamiennie. Popełnienie takiego błędu może wiele Cię kosztować.