Amortyzacja liniowa – jak działa i kiedy warto ją zastosować?

Niemal każdy środek trwały będący składnikiem majątku Twojej firmy (taki jak urządzenie produkcyjne, komputer, samochód czy nawet budynek), w wyniku użytkowania po prostu się zużywa. Zużywanie oznacza przy tym zmniejszanie wartości, a więc amortyzację. W niniejszym artykule przedstawiamy najpopularniejszą metodę amortyzacji, czyli amortyzację liniową.

Na czym polega amortyzacja liniowa?

Amortyzacja to zmniejszenie wartości konkretnego środka trwałego w określonym okresie ze względu na jego użytkowanie. Najpopularniejszą metodą amortyzacji jest amortyzacja liniowa, która polega na dokonywaniu odpisów amortyzacyjnych równej wartości przez cały czas użytkowania danego środka trwałego. Wspomniane odpisy amortyzacyjne to natomiast nic innego jak zaliczone do kosztów uzyskania przychodów części wydatku, który związany był z firmowym zakupem środka trwałego. To, jaka dokładnie jest to część tego wydatku, przy metodzie liniowej zależy od rodzaju amortyzowanego środka trwałego i od przypisanej mu w ustawie stawki amortyzacyjnej.

Kiedy warto zastosować amortyzację liniową w firmie?

Amortyzacja metodą liniową umożliwia równomierne rozłożenie wydatków związanych z zakupem danego środka trwałego w kosztach firmy. Jest więc rozwiązaniem, które idealnie sprawdzi się, jeżeli zależy Ci na utrzymaniu wysokiej zdolności kredytowej. Duży zakup nie jest bowiem od razu w całości wrzucany w firmowe koszty. Nie generuje więc w jednym momencie znacznego obniżenia przychodów, czy wręcz straty. To z kolei ważne jest, jeżeli planujesz zaciągnąć kredyt bankowy lub też z jakiegokolwiek innego powodu nie chcesz wykazywać naraz zbyt wysokich kosztów.

Jakie korzyści przynosi amortyzacja liniowa?

Amortyzacja liniowa nie bez powodu jest najczęściej wybieraną metodą amortyzacyjną. Przynosi bowiem naprawdę wiele korzyści. Przede wszystkim jest stosunkowo prosta, bo nie wymaga wykonywania żadnych skomplikowanych wyliczeń. Przy obliczaniu amortyzacji liniowej bierze się bowiem pod uwagę wyłącznie wartość środka trwałego i ustaloną procentowo roczną stawkę amortyzacji wynikającą z ustawy. 

Oprócz tego wykorzystanie metody liniowej jest przewidywalne, a co za tym idzie: ułatwia planowanie kolejnych biznesowych kroków. Jak zostało już wyżej wspomniane, metoda ta pozwala także utrzymać na zbliżonym poziomie posiadaną zdolność kredytową. To z kolei może być kluczowe w kontekście powodzenia Twoich przyszłych firmowych inwestycji.

Amortyzacja liniowa a inne metody amortyzacji

Amortyzacja środków trwałych metodą liniową nie jest jedyną metodą amortyzacji. Oprócz niej do dyspozycji są: 

• metoda degresywna, a więc metoda amortyzacji przyspieszonej;
• metoda amortyzacji jednorazowej.

Metodę degresywną stosuje się do środków trwałych, które w początkowym okresie użytkowania zużywają się szybciej niż w latach kolejnych. Z tego właśnie powodu w metodzie tej przez pierwsze lata amortyzacji odpisy są wyższe, a wraz z upływem czasu maleją aż do wartości wynikającej z metody liniowej. W tym momencie, stosując metodę amortyzacji przyspieszonej, należy przejść na metodę liniową (metoda liniowa i degresywna mają więc taką samą wartość). Metoda degresywna ma zastosowanie tylko do niektórych środków trwałych wymienionych w art. 22 k Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, są to:

• maszyny i urządzenia zaliczone do grup 3-6 i 8 Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT);
• środki transportu, z wyłączeniem samochodów osobowych.

Metoda jednorazowa, jak sama nazwa wskazuje, pozwala natomiast zaliczyć cały wydatek od razu do kosztów uzyskania przychodów. Jest to jednak pewnego rodzaju wyjątek od zasady rozkładania kosztów amortyzacji w czasie i może być przez Ciebie wykorzystana jedynie, gdy wartość początkowa środka trwałego nie przekracza określonego limitu (10 000 zł), a także wtedy, gdy:

• dopiero rozpoczynasz działalność gospodarczą lub masz status małego podatnika – limit w 2025 roku wynosi równowartość 50 000 euro;
• fabrycznie nowy amortyzowany środek trwały należy do grupy 3-8 Klasyfikacji Środków Trwałych (z wyłączeniem samochodów osobowych) – limit wynosi 100 000 zł, a wartość początkowa jednego środka trwałego musi wynosić co najmniej 10 000 zł lub łączna wartość co najmniej dwóch środków trwałych musi wynosić minimum 10 000 zł (przy czym wartość każdego z nich musi przekraczać 3 500 zł).

Jakie środki trwałe można amortyzować liniowo?

Wybór metody amortyzacji jest uzależniony między innymi od charakteru składników majątku. Przykładowo, amortyzacja liniowa znajduje zastosowanie w przypadku:

Na podstawie przepisów podatkowych amortyzacji nie podlegają następujące środki trwałe:

W takich przypadkach amortyzacja nie jest naliczana od miesiąca następującego po miesiącu, w którym zawieszono lub zaprzestano działalności.

W jaki sposób oblicza się stawki amortyzacji liniowej?

Nie wiesz, jak obliczyć stawkę amortyzacji przy metodzie liniowej? Poniżej przedstawiamy schemat działania.

1. W pierwszej kolejności musisz ustalić wartość początkową amortyzowanego środka trwałego (zgodnie z ustawą jest to „wartość nabycia”, ale najczęściej jest to po prostu kwota zakupu).
2. Rozpatrywany środek trwały przyporządkuj do odpowiedniej grupy z Klasyfikacji Środków Trwałych.
3. Z tabeli, która znajduje się w załączniku nr 1 do Ustawy  z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (lub w załączniku nr 1 do Ustawy o CIT), wyczytaj teraz właściwą stawkę amortyzacyjną, która odpowiada środkowi trwałemu, który chcesz amortyzować.
4. Ustal moment rozpoczęcia amortyzacji – będzie to pierwszy miesiąc następujący po miesiącu, w którym środek trwały został wprowadzony do ewidencji środków trwałych. Przykładowo, jeśli wprowadzono go w marcu, to jego amortyzację rozpoczynasz od kwietnia, a jeśli wprowadzono go w grudniu, rozpoczynasz od stycznia kolejnego roku.
5. Oblicz roczną kwotę odpisów amortyzacyjnych.
   Dokonasz tego, mnożąc odczytaną z tabeli stawkę amortyzacyjną przez ustaloną na początku wartość środka trwałego.
   Wzór na obliczenie amortyzacji liniowej (w ujęciu rocznym) wygląda więc następująco: początkowa wartość środka trwałego х odpowiednia stawka amortyzacyjna;
6. Obliczenie amortyzacji środka trwałego kończy uzyskanie stawki miesięcznej lub kwartalnej (w zależności od przyjmowanego okresu rozliczeń). W tym celu wyliczoną w poprzednim kroku kwotę musisz podzielić przez 4 (w przypadku amortyzacji kwartalnej) lub przez 12 (w przypadku amortyzacji miesięcznej).