Rozwój produktu – jak wprowadzać innowacje?

Steve Jobs mawiał, że „innowacja odróżnia lidera od naśladowcy”. Współczesne otoczenie biznesowe to środowisko nieustannej zmiany. Preferencje klientów ewoluują z tygodnia na tydzień. W odpowiedzi organizacje muszą nieustannie wprowadzać innowacje produktowe. Ich sukces zależy od zdolności firmy do szybkiego reagowania, kreatywnego myślenia oraz sprawnego poruszania się w złożonym systemie prawnym.

Dlaczego rozwój produktu jest ważny dla biznesu? 

Nowości w Twojej ofercie mogą przyciągać klientów, zwiększyć wartość koszyka zakupowego i wzmocnić lojalność dotychczasowych odbiorców. One robią dokładnie to, czego oczekujesz jako właściciel firmy. 

Innowacyjne produkty dadzą też szansę na wejście na nowe rynki. Z ich wykorzystaniem możesz dotrzeć do ludzi w innych krajach, do nowych grup wiekowych czy do firm z innych branż. Jeśli chcesz się rozwijać i zwiększać skalę działania, nie możesz bagatelizować ich roli ani zapominać, że rozwój produktów buduje pozytywny wizerunek marki. Takie działania pokazują, że firma jest nowoczesna, kreatywna i potrafi reagować na to, co dzieje się wokół. 

Przemyślane strategie rozwoju produktu przynoszą też wymierne korzyści na innych płaszczyznach. Wdrażanie nowych rozwiązań często idzie w parze z optymalizacją procesów produkcyjnych, logistycznych czy technologicznych. Firma nieustannie „uczy się”, co przekłada się na redukcję kosztów operacyjnych. To też naturalny krok ku minimalizacji ryzyka. Kiedy przedsiębiorstwo dywersyfikuje swoją ofertę, nie jest tak bardzo uzależnione od jednego produktu czy danego typu klienta. 

Etapy procesu rozwijania nowego produktu

Pamiętaj, że strategia nowego produktu to cykl iteracyjny, w którym kolejne wersje są testowane i udoskonalane na podstawie informacji zwrotnej. Tu nie ma miejsca na szablonowe, liniowe rozwiązania i chodzenie na skróty. Jedną z metod myślenia projektowego, która może Ci pomóc na tym etapie jest design thinking. Jak wyglądają poszczególne etapy? 

• Generowanie i selekcja pomysłów – to najbardziej kreatywny etap. To właśnie w tym miejscu pozyskujesz inspirację i pomysły, które powinny odpowiadać na konkretne potrzeby lub wypełniać nisze. 
• Ocena wykonalności – wybrane pomysły musisz poddać ocenie pod kątem technicznej wykonalności, finansowej opłacalności, zgodności z regulacjami prawnymi i możliwości operacyjnych. Wynikiem tego etapu jest zazwyczaj wybór ok. 2 najlepszych pomysłów.
• Tworzenie koncepcji i prototypu – w tym kroku Twój zespół przechodzi od pomysłu do konkretnej koncepcji produktowej. 
• Testowanie – na tym etapie zbierasz dane na temat funkcjonowania produktu w warunkach rzeczywistych.
• Wdrożenie – gdy produkt jest gotowy do wejścia na rynek, następuje faza wdrożenia. Rozumiemy przez to opracowanie i uruchomienie łańcucha dostaw, przygotowanie strategii marketingowej oraz wybór kanałów sprzedaży
• Monitorowanie i optymalizacja – po wprowadzeniu produktu na rynek niezbędne jest ciągłe monitorowanie jego wyników. Musisz analizować dane sprzedażowe, zbierać opinię klientów i obserwować zachowania użytkowników w różnych kanałach. 

Szerzej o najważniejszych etapach piszemy w dalszej części artykułu.

Badanie rynku – jak analizować potrzeby klientów? 

Podstawą dla każdej strategii rozwoju produktu jest głębokie zrozumienie rynku docelowego. Nie chodzi tu o proste założenia i powierzchowne wnioski, ale eksperckie analizy kreujące konkretny obraz tego, jak jest i jak będzie w przyszłości. 

Proces ten wymaga od Ciebie zastosowania metod jakościowych (wywiady pogłębione, grupy fokusowe) oraz ilościowych (ankiety, analiza danych statystycznych). Ważne jest nie tylko rozpoznanie tego, czego klienci otwarcie oczekują, ale też dostrzeżenie ich ukrytych potrzeb. Dobrze przeprowadzona analiza rynku powinna uwzględniać między innymi:

• konkurencję, 
• bariery wejścia, 
• możliwe kanały sprzedaży,
• obowiązujące przepisy prawa. 

Skupienie się na tym kroku może pozwolić Ci na lepsze dopasowanie oferty i uniknięcie kosztownych błędów. To właśnie ten etap podpowiada między innymi, jak powinna wyglądać wycena produktu lub usługi oparta na wartości.

Prototyp – jaką rolę odgrywa w rozwijaniu produktu?

Zgodnie z powszechnie akceptowaną definicją prototyp stanowi fizyczną lub cyfrową reprezentację koncepcji produktu. Jego funkcją jest przede wszystkim zweryfikowanie założeń projektowych, ale także umożliwienie przeprowadzenia testów funkcjonalnych oraz oceny odbioru przez potencjalnych użytkowników. Teoretycznie brzmi prosto, w praktyce prototypowanie bywa kłopotliwe. Nie możesz się jednak zniechęcać, gdyż to ten krok pozwala między innymi na:

• wczesne wykrycie błędów, 
• ocenę ergonomii i estetyki,
• analizę zgodności z przepisami prawa (np. w zakresie bezpieczeństwa produktów czy ochrony danych osobowych w produktach cyfrowych).

Dobrze przygotowany plan rozwoju produktu uwzględnia kilka cykli prototypowania – od MVP (Minimal Viable Product) po wersję gotową do testów użytkownika końcowego.

Testy i iteracja – jak udoskonalać produkt?

Testowanie produktu to kolejny kosztowny krok, który musisz wykonać jeszcze zanim zobaczysz zyski. Pozwala on sprawdzić w praktyce, czy Twoje rozwiązanie działa tak, jak powinno. Badania mogą dotyczyć zarówno kwestii technicznych (np. jak system działa pod dużym obciążeniem czy współpracuje z innymi urządzeniami), jak i doświadczeń użytkownika (np. porównanie różnych wersji produktu).
W trakcie testowania musisz zadbać o zgodność z przepisami, w tym między innymi:

• RODO,
• normy bezpieczeństwa, np. oznaczenie CE,
• regulacje dotyczące odpowiedzialności za produkt.

Rozwój produktu zazwyczaj przebiega etapami. Każda seria testów dostarcza informacje, które pozwalają lepiej dopasować rozwiązanie do realnych potrzeb użytkowników. 

Strategia wprowadzenia produktu na rynek

Jak wprowadzić produkt na rynek? Nie ma jednej, uniwersalnej metody. W zależności od charakteru możesz skorzystać z różnych modeli wejścia. Od tzw. soft launch (wydania produktu dla ograniczonej liczby osób) z ograniczonym dostępem, przez tzw. launch exclusive (specjalne wydanie) dla partnerów strategicznych, po szeroko zakrojoną kampanię marketingową. Musisz precyzyjnie zdefiniować grupę docelową, a następnie także ton komunikatów oraz kanały dotarcia. 

Monitorowanie wyników i feedback od klientów

Wprowadzenie produktu na rynek nie kończy procesu rozwoju. Przeciwnie, jest to moment rozpoczęcia najbardziej dynamicznej fazy, w której należy stale monitorować dane sprzedażowe, opinie klientów, zgłoszenia serwisowe i recenzje. Informacje te powinny być agregowane, analizowane i wykorzystywane do dalszych działań optymalizacyjnych. Nie musisz tego robić ręcznie. Pomocą mogą być narzędzia typu NPS, CRM czy systemy helpdeskowe.