Usługi budowlane na ryczałcie

Usługi budowlane i remontowe należą do najpopularniejszych kategorii działalności gospodarczych w kraju. Świadczący je przedsiębiorcy często jako formę opodatkowania wybierają ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Jaka stawka ryczałtu dla usług budowlanych obowiązuje? Poniżej znajdziesz odpowiedzi na najważniejsze pytania.

Czy ryczałt może być stosowany przez firmy świadczące usługi budowlane?

Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą mogą zdecydować się na jedną z trzech form opodatkowania. Oprócz rozliczenia na zasadach ogólnych i podatku liniowego do wyboru jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Ten model rozliczenia wyraźnie różni się od pozostałych propozycji. Przede wszystkim opodatkowaniu podlegają przychody, a nie dochody. W związku z tym nie ma również możliwości obniżania podstawy opodatkowania poprzez zaliczanie wydatków do kosztów uzyskania przychodu. 

Stawki podatku na ryczałcie są uzależnione od wykonywanej działalności. Łącznie Ustawodawca przewidział aż dziesięć różnych stawek – od 2% do 17%. Wśród wielu typów działalności wymienionych w tekście Ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne jest także ryczałt na roboty budowlane i remontowe, co oznacza, że przedsiębiorcy, którzy je świadczą, mogą skorzystać z takiej formy opodatkowania. 

Usługi budowlane na ryczałcie – stawki

O tym, jaki ryczałt na usługi budowlane będzie miał zastosowanie, decyduje charakterystyka konkretnych usług. Wielu przedsiębiorców reprezentujących ten sektor może skorzystać ze stawki w wysokości 5,5%. Zgodnie z Ustawą dotyczy ona między innymi przychodów z działalności wytwórczej, robót budowlanych lub w zakresie przewozów ładunków taborem samochodowym o ładowności powyżej 2 ton.

Zwróć jednak uwagę, że przepisy nie określają jednoznacznie, czym są usługi budowlane. Często przedsiębiorcy bazują więc na kodach PKD. Ryczałt nie opiera się jednak na klasyfikacji konkretnej działalności, a na charakterystyce czynności podlegającej opodatkowaniu.

Jak widzisz, to bardzo pojemna kategoria i w większości przypadków, zarówno jeśli wykonujesz prace budowlane, jak i usługi remontowe, ryczałt 5,5% będzie odpowiednią stawką.

Gdy zdecydujesz się na ryczałt w budownictwie, musisz jednak pamiętać, że część usług będzie objęta inną stawką podatku, a kluczową rolę odgrywa ich odpowiednie zakwalifikowanie. Przykład? Jeśli przedmiotem sprzedaży będą usługi architektoniczne i inżynierskie lub usługi badań i analiz technicznych (wymienione w dziale 71 PKWiU) czy w zakresie specjalistycznego projektowania (PKWiU 74.1) odpowiednia stawka podatku to 14%. Obsługa nieruchomości polegająca np. na kontroli systemów ogrzewania, wentylacji, klimatyzacji i wykonywaniu drobnych napraw jest objęta 15% podatkiem ryczałtowym. Przychody z wynajmu i obsługi nieruchomości własnych lub dzierżawionych czy usługi w zakresie badań naukowych objęte są stawką 8,5% do kwoty 100 000 zł i 12,5% powyżej tego progu.

Wysokość podatku zależy więc od tego, jakiego typu usługi budowlane na ryczałcie świadczysz. Stawka może prezentować się różnie nawet w przypadku wykonywania kilku różnych usług w ramach zlecenia dla jednego klienta. 

Materiał własny a powierzony – czy ma znaczenie w ryczałcie dla usług budowlanych?

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wciąż wzbudza istotne wątpliwości wśród przedsiębiorców pracujących przede wszystkim na materiałach powierzonych przez klientów i świadczących usługi budowlane. Ryczałt 5,5% czy 8,5% będzie odpowiedni w takim przypadku? 
Jak wyjaśniliśmy wcześniej, ryczałt 5,5% obejmuje usługi budowlane, a ryczałt 8,5% dotyczy m.in. przychodów z działalności polegającej na wytwarzaniu przedmiotów (wyrobów) z materiału powierzonego przez zamawiającego. Wiele przedsiębiorstw, zwłaszcza w branży wykończeniowej, bazuje na materiałach dostarczanych przez inwestora, np. zakupionych wcześniej farbach czy panelach. Nie jest to jednak podstawą do zastosowania wyższej stawki ryczałtu. Potwierdzają to również interpretacje, m.in. interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej sygn. 0114-KDWP.4011.85.2023.1.ASZ¹.

Usługi budowlane na ryczałcie a przychody

Jeśli zastanawiasz się nad rozpoczęciem działalności budowlanej na ryczałcie lub zmianą formy opodatkowania, pamiętaj o sposobie rozliczenia tego podatku. Jest on naliczany od przychodów, a nie dochodów. Podatnicy mogą obniżyć podstawę opodatkowania jedynie o opłacone składki na ubezpieczenia społeczne i połowę składek zdrowotnych. Zakupione w celach firmowych urządzenia czy materiały nie wpłyną na wysokość podatku, wobec czego np. pokrywanie przez klienta kosztów wcześniej zakupionych przez przedsiębiorcę materiałów nie jest neutralne pod względem podatkowym. Z tego powodu ryczałt nie zawsze będzie najlepszym rozwiązaniem, jeśli np. planujesz duże inwestycje w przedsiębiorstwo. 

Jakie ulgi podatkowe obowiązują dla firm świadczących usługi budowlane na ryczałcie?

Firma prowadzona na ryczałcie charakteryzuje się bardzo prostym rozliczeniem. Zastosowanie ulg podatkowych może obniżyć podatek. Choć jest ich mniej niż w przypadku skali podatkowej (niemożliwe jest np. uwzględnienie ulgi na dziecko czy rozliczenie wspólne z małżonkiem), w ciągu roku podatkowego przychód można pomniejszyć o opłacone składki na ubezpieczenia społeczne oraz połowę składek na ubezpieczenia zdrowotne.

Czy przedsiębiorca świadczący usługi budowlane na ryczałcie może być vatowcem?

Innym istotnym zagadnieniem są usługi budowlane na ryczałcie a VAT. Tych dwóch podatków – a więc podatku dochodowego i podatku od towarów i usług – nie należy ze sobą mylić. Przedsiębiorcy mogą skorzystać ze zwolnienia podmiotowego z podatku VAT. Dla ryczałtu 5,5% na usługi budowlane limit sprzedaży w ciągu roku – podobnie jak w przypadku pozostałych podatników – wynosi 200 000 zł. Po jego przekroczeniu konieczna stanie się rejestracja do VAT, a klientom będziesz wystawiać faktury VAT za usługi budowlane. Ryczałt nie stoi również na przeszkodzie stosowaniu preferencyjnej stawki VAT wynoszącej 8%. Zgodnie z art. 41 ust. 12 Ustawy o VAT obejmuje się nią między innymi: dostawę, budowę, remont, modernizację, a także prace przy termomodernizacji, przebudowie lub konserwacji obiektów budowlanych lub ich części, które zostały zaliczone do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. W praktyce można ją więc zastosować do wielu prac w prywatnych mieszkaniach (o powierzchni do 150 m2) i domach (o powierzchni do 300 m2).

Oczywiście firmy budowlane mogą świadczyć usługi poza krajem, dotyczy to również przedsiębiorstw rozliczających ryczałt. Usługi budowlane w Niemczech lub innych krajach oznaczają powstanie obowiązku podatkowego na ich terytorium. Wynika to z art. 28e Ustawy o VAT. Zgodnie z nim miejscem świadczenia usług związanych z nieruchomościami, w tym również przygotowania i koordynowania prac budowlanych, jest miejsce położenia nieruchomości. W przypadku importu usług to usługobiorca będzie odpowiedzialny za rozliczenie podatku. Usługi na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej mogą oznaczać konieczność samodzielnego rozliczenia podatku VAT w danym kraju.

¹ https://sip.lex.pl/orzeczenia-i-pisma-urzedowe