Czym jest Polska Klasyfikacja Działalności (PKD)?

PKD (Polska Klasyfikacja Działalności) to system kodów używany do klasyfikacji działalności gospodarczych w Polsce, istotny przy rejestracji, rozliczeniach i pozyskiwaniu dotacji. Od 2025 r. obowiązuje nowa wersja PKD, która wymaga aktualizacji kodów w rejestrach firmy. W tym artykule znajdziesz informacje m.in., jak prawidłowo ustalić kody PKD.

Co to jest PKD?

PKD, czyli Polska Klasyfikacja Działalności, określa działalność wszystkich firm funkcjonujących w Polsce. Jest wykorzystywana w statystyce publicznej, ewidencji oraz rachunkowości – m.in. na potrzeby Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) oraz Rejestru Jednostek Gospodarki Narodowej (REGON). Dzięki kodom PKD można w sposób ujednolicony gromadzić i analizować dane dotyczące działalności gospodarczej w Polsce. Sam kod to pięcioznakowy symbol wskazujący na rodzaje prowadzonej działalności.

System ten został wprowadzony przez Główny Urząd Statystyczny (GUS), a jego struktura jest zgodna z unijną klasyfikacją NACE Rev.2, co pozwala porównywać dane między państwami członkowskimi Unii Europejskiej.

Podanie PKD jest wymagane podczas rejestracji:

• jednoosobowej działalności gospodarczą (CEIDG)
• spółek osobowych, kapitałowych, spółdzielni, fundacji i innych podmiotów objętych obowiązkiem wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS)

Od 1 stycznia 2025 roku obowiązuje nowa wersja klasyfikacji – PKD 2025, która zastąpiła dotychczasową wersję PKD 2007. Zmiany te wynikają z konieczności dostosowania polskiego systemu do nowszej wersji klasyfikacji NACE Rev.2.1. Przedsiębiorcy mają czas do końca 2026 roku na aktualizację swoich kodów działalności w CEIDG i KRS.

Zmiany w PKD 2025 – co się zmienia i jak się przygotować?

Nowa klasyfikacja PKD 2025 wprowadza aktualizację symboli i opisów dla wielu branż, zwłaszcza w sektorach IT, e-commerce, OZE, usług profesjonalnych i zdrowotnych. Zmiany te mają na celu dopasowanie struktury gospodarczej do realiów rynkowych i nowych technologii.

Przedsiębiorcy powinni już teraz:

• sprawdzić, czy ich obecne kody PKD pozostają aktualne,
• śledzić komunikaty GUS i Ministerstwa Rozwoju,
• przygotować się do automatycznego przyporządkowania kodów według tzw. klucza przejściowego (transition key) między PKD 2007 a PKD 2025.

Brak aktualizacji w terminie może skutkować niezgodnością wpisów w rejestrach oraz problemami przy wnioskach o dofinansowanie, kredyt lub inne formy pomocy publicznej.

Od 1 stycznia 2025 wszyscy przedsiębiorcy, którzy rejestrują działalność, muszą posługiwać się już nowymi kodami PKD.

Katalog PKD – struktura rejestru

W ramach PKD różne branże i sektory zostały odpowiednio pogrupowane, a każda z sekcji właściwie oznaczona. Dzięki temu struktura katalogu jest przejrzysta i umożliwia wyszukanie i sklasyfikowanie każdej działalności gospodarczej.

Podział rodzajów działalności gospodarczej według kodów PKD 2025

Struktura PKD składa się z pięciu poziomów – w każdym z nich znajdują się zgrupowane rodzaje działalności gospodarczych opisane symbolami. Na kod składają się:

• sekcja – litera, która określa jeden z 22 obszarów działalności;
• dział – dwucyfrowy znak, który wyodrębnia 87 rodzajów działalności
• grupa – trzy cyfry obejmujące 287 rodzajów działalności 
•  klasa – czterocyfrowy kod numeryczny i 651 rodzajów działalności
• podklasa – w tym przypadku to pięć znaków alfanumerycznych i aż 727 grupowania działalności. 

Pierwszy, najbardziej ogólny poziom klasyfikacji, wyróżnia następujące sekcje:

Kody PKD – przykłady

Jeśli Twoją pasją są lody i właśnie w tej branży zamierzasz zawalczyć o sukces, to swoją przyszłą działalność musisz przyporządkować do sekcji C – Przetwórstwo przemysłowe, a konkretnie do Działu 10 – Produkcja artykułów spożywczych. Głównym PKD Twojej firmy będzie PKD 10.52.Z.

A może planujesz rozpocząć produkcję olejków eterycznych? W takiej sytuacji odpowiedni kod PKD znajdziesz w tej samej sekcji C, ale w Dziale 20 – Produkcja chemikaliów i wyrobów chemicznych. W tym przypadku wybierz kod PKD 20.53.Z.

Za Tobą studia weterynaryjne i planujesz otworzyć własną klinikę małych zwierząt? Świetnie! Interesujący Cię symbol PKD 75.00.Z znajduje się w sekcji M - Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna, w Dziale 75 - Działalność weterynaryjna.

Jak ustalić PKD

Niezależnie od formy prowadzonej działalności musisz podać jeden kod określający główną działalność firmy (a więc tą, z której będziesz czerpać największe przychody) – wpisujesz go na pierwszej pozycji.

Opcjonalnie możesz wpisać również dodatkowe kody opisujące Twoją pozostałą działalność. W przypadku JDG liczba takich kodów jest dowolna, dla spółek rejestrowanych w KRS maksymalna liczba to dziewięć.

Przykładowo, jeśli chcesz prowadzić sklep internetowy z ubraniami, możesz wybrać następujące kody PKD:

• 47.91.Z – sprzedaż detaliczna prowadzona przez domy sprzedaży wysyłkowej lub internet (działalność główna),
• 46.42.Z – sprzedaż hurtowa odzieży i obuwia (działalność dodatkowa),
• 74.10.Z – działalność w zakresie specjalistycznego projektowania (np. tworzenie własnych kolekcji).

Kody PKD a forma opodatkowania i VAT – co warto wiedzieć?

Wybór odpowiednich kodów PKD ma znaczenie nie tylko formalne, ale również podatkowe. Rodzaj działalności może wpływać na:

• możliwość wyboru określonej formy opodatkowania (ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, podatku liniowego lub skali podatkowej),
• obowiązek rejestracji jako podatnik VAT,
• konieczność posiadania kasy fiskalnej,
• możliwość skorzystania z ulg lub dotacji (w niektórych przypadkach)

Dlatego jeśli jesteś jeszcze przed rejestracją działalności, sprawdź, czy wybrany kod PKD nie wyłącza prawa do ryczałtu lub nie nakłada dodatkowych obowiązków fiskalnych. Dotyczy to zarówno JDG, jak i spółek.

Aktualizacja kodu PKD w CEIDG i KRS – kiedy i jak to zrobić?

Dobra wiadomość jest taka, że listę kodów możesz aktualizować w dowolnym momencie. Aktualizacja może dotyczyć:

• zmiany profilu głównej działalności;
• rozszerzenia działalności – dodania dodatkowych kodów;
• zawężenia działalności – usunięcia nieaktualnych kodów.

Dla jednoosobowych działalności gospodarczych (JDG) zmiany PKD dokonuje się w systemie CEIDG, natomiast spółki (cywilne, z o.o., akcyjne) aktualizują wpis w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS).

Pamiętaj, żeby zmianę zgłosić w ciągu siedmiu dni od jej wprowadzenia, i – co ważne – jeszcze zanim uzyskasz przychód z nowego rodzaju działalności.

Jeśli Twoja firma nie ma jeszcze zaktualizowanych kodów PKD to przy zmianie, konieczne będzie posługiwanie się już nową klasyfikacją.

Brak terminowej aktualizacji PKD może skutkować niezgodnością danych, utrudnieniami przy pozyskiwaniu dotacji, dofinansowań, kredytów, a nawet karą grzywny.

Jak zmienić kody PKD - instrukcja wideo

Wyszukiwarka PKD – jak sprawdzić kod PKD firmy?

Pełną listę kodów PKD bez problemu znajdziesz na stronie biznes.gov.pl. Możesz oczywiście prześledzić ją wiersz po wierszu zaznaczając odpowiednie symbole – ale istnieje też znacznie prostsza ścieżka. Właściwy kod ustalisz jeśli skorzystasz z wyszukiwarki kodów PKD, gdzie w łatwy sposób dopasujesz swoją działalność do dostępnego katalogu kodów. 

Możesz też sprawdzić, jakie kody wybrała Twoja konkurencja. W tym celu wejdź na aleo.com i skorzystaj z wyszukiwarki firm, aby znaleźć interesujące Cię podmioty.

Jeśli jednak wciąż masz wątpliwości, skontaktuj się z Ośrodkiem Klasyfikacji i Nomenklatur łódzkiego Urzędu Statystycznego – uzupełnij Wniosek o nadanie symbolu klasyfikacyjnego i poczekaj na odpowiedź z właściwym kodem.

Konsekwencje błędnego przypisania kodu PKD

Nieprawidłowe wskazanie kodu PKD może prowadzić do poważnych konsekwencji:

• odmowy przyznania dotacji lub kredytu,
• błędnej kwalifikacji podatkowej działalności,
• kary grzywny lub ograniczenia wolności (zgodnie z przepisami ustawy o statystyce publicznej).

W skrajnych przypadkach przedsiębiorca może zostać wykreślony z rejestru CEIDG lub mieć zablokowaną możliwość ubiegania się o wsparcie finansowe.

Warto więc regularnie aktualizować dane i upewnić się, że wybrane kody PKD odpowiadają rzeczywistemu profilowi działalności firmy.