PIT-36L. Kto musi go złożyć i do kiedy?

Strategiczne podejście do biznesu zaczyna się od świadomych decyzji – a jedną z nich jest wybór formy opodatkowania. Jeśli zdecydujesz się na tzw. liniówkę, możliwe, że przyjdzie Ci złożyć formularz PIT-36L. Co to jest i kto ma obowiązek do jego składania? Wszystko wyjaśniamy w tym artykule.

Dla kogo przeznaczony jest PIT-36L?

W polskim systemie podatkowym istnieje wiele dokumentów rozliczeniowych, a jednym z nich jest formularz PIT-36L. Dla kogo jest przeznaczony? Jego wypełnienie jest obowiązkowe dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, które w danym roku podatkowym wybrały opodatkowanie przychodów podatkiem liniowym. Są to:

• przedsiębiorcy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą,
• wspólnicy spółek osobowych (jawnych, partnerskich, cywilnych),
• osoby osiągające dochody z działów specjalnych produkcji rolnej opodatkowane liniowo.

Jeśli planujesz przejść na podatek liniowy od nowego roku, pamiętaj, że musisz to zgłosić do 20 lutego – albo składając oświadczenie w urzędzie skarbowym, albo aktualizując wpis w CEIDG. A jeśli dopiero zakładasz firmę, po prostu wybierz podatek liniowy przy wypełnianiu wniosku CEIDG.

Jakie dochody rozliczamy w PIT-36L?

Formularz PIT-36L służy do rozliczania dochodów wyłącznie z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej – ale tylko wtedy, gdy są one opodatkowane podatkiem liniowym. To oznacza, że dokument ten nie obejmuje żadnych innych źródeł przychodów.
W PIT-36L nie rozliczysz więc m.in.:

• wynagrodzeń z tytułu umowy o pracę,
• przychodów z tytułu umowy-zlecenia czy umowy o dzieło,
• świadczeń emerytalnych lub rentowych,
• dochodów opodatkowanych ryczałtem czy według skali podatkowej (17% i 32%).

Jeśli więc osiągasz dochody z różnych źródeł, np. prowadzisz działalność gospodarczą opodatkowaną liniowo i jednocześnie pracujesz na etacie – musisz złożyć dwie odrębne deklaracje: 

• PIT-36L – dla działalności,
• PIT-37 – dla dochodów z tytułu umowy o pracę.

Co warto wiedzieć o opodatkowaniu liniowym?

Podatek liniowy to jedna z trzech dostępnych form opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej. Jej podstawową cechą jest stała stawka podatku wynosząca 19%. To oznacza, że niezależnie od tego, czy zarobisz 50 000 zł, czy 500 000 zł, zapłacisz podatek PIT według tej samej stawki. Brak progresji podatkowej sprawia, że może to być korzystne rozwiązanie dla osób, których dochody przekraczają pierwszy próg podatkowy skali podatkowej, co oznacza konieczność płacenia 32% od nadwyżki ponad 120 000 zł.

Z wyborem podatku liniowego wiążą się jednak pewne ograniczenia:

• brak możliwości wspólnego rozliczenia z małżonkiem – może być niekorzystne dla rodzin, w których jeden z małżonków osiąga znacznie niższe dochody od drugiego lub nie osiąga ich wcale;
• brak kwoty wolnej od podatku – w przeciwieństwie do skali podatkowej, gdzie każdy podatnik może skorzystać z kwoty wolnej (obecnie 30 000 złotych), podatek liniowy nie przewiduje tego przywileju.

Co więcej, nie każdy przedsiębiorca może skorzystać z tej formy opodatkowania od razu. Jeśli w danym roku podatkowym prowadzisz działalność na rzecz byłego pracodawcy i wykonujesz w jej ramach te same czynności, które były przez Ciebie świadczone na etacie, nie masz prawa wybrać podatku liniowego

Termin składania formularza

Wiesz już, w jakich sytuacjach obowiązuje Cię złożenie PIT-36L. Do kiedy musisz spełnić ten obowiązek? Zgodnie z polskim prawem masz czas do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. W przypadku, gdy termin ten przypada na dzień wolny od pracy, ulega przesunięciu na pierwszy dzień roboczy. Formularz możesz złożyć:

• elektronicznie przez e-Deklaracje lub e-Urząd Skarbowy,
• osobiście w urzędzie skarbowym,
• za pośrednictwem poczty.

Warto pamiętać, że formalnie urząd 15 lutego uznaje za dzień złożenia wszelkich deklaracji przesłanych we wcześniejszym terminie. Ma to znaczenie m.in. w kontekście obowiązku zapłaty zaliczki za grudzień lub IV kwartał.

Spójrzmy na prosty przykład: załóżmy, że prowadzisz jednoosobową działalność gospodarczą i rozliczasz się podatkiem liniowym. Swoje roczne zeznanie PIT-36L za 2024 rok składasz już 12 stycznia 2025 roku. Czy spełniasz obowiązek rozliczenia? Oczywiście, ale jednocześnie musisz pamiętać, że formalnie deklaracja zostanie uznana za złożoną dopiero 15 lutego. To oznacza, że nadal musisz zapłacić ostatnią zaliczkę na podatek (za grudzień) do 20 stycznia 2025 roku.

Ulgi podatkowe a PIT-36L

Podatek liniowy wyklucza możliwość korzystania z wielu preferencji dostępnych na skali podatkowej. Wybierając tę formę opodatkowania, nie skorzystasz m.in. z ulgi na dziecko, ulgi rehabilitacyjnej, ulgi na internet czy wspólnego rozliczenia samotnych rodziców. 
Ustawodawca przewidział jednak kilka rozwiązań umożliwiających obniżenie podstawy opodatkowania lub należnego podatku.

Dodatkowo, jak każdy podatnik, masz prawo do przekazania 1,5% swojego podatku na rzecz wybranej organizacji pożytku publicznego.

Jak wypełnić PIT-36L?

Aby uniknąć błędów rozliczeniowych, a tym samym ograniczyć ryzyko kar finansowych, musisz poprawnie wypełnić formularz PIT-36L. Co to oznacza w praktyce? Na początku musisz upewnić się, że korzystasz z aktualnej wersji formularza PIT-36L.

Pamiętaj, że po obliczeniu dochodu masz możliwość uwzględnienia przysługujących Ci odliczeń. W 2025 roku z tytułu składek zdrowotnych możesz odliczyć 12 900 złotych. 

W zależności od specyfiki prowadzonej działalności do deklaracji musisz dołączyć załączniki. Najczęściej wymaganym dokumentem jest PIT/B, który służy do wykazania dochodów z działalności gospodarczej lub udziałów w spółkach. Musi także dołączyć załącznik PIT/ZG, jeżeli rozliczasz dochody zagraniczne.