Turkusowe zarządzanie, czyli nowoczesne podejście do zarządzania firmą

Coraz więcej firm rezygnuje z tradycyjnego podziału ról w przedsiębiorstwie. Wśród nowych rozwiązań popularność zyskuje turkusowy model organizacji pracy. Wyróżnia go płaska hierarchia stanowisk i demokratyczność w podejmowaniu decyzji. Dowiedz się, jak wprowadzić zarządzanie turkusowe w swoim przedsiębiorstwie. 

Czym jest turkusowe zarządzanie i jakie są jego założenia?

Czy firma może dobrze prosperować bez wyznaczonego szefostwa? Organizacje turkusowe w Polsce pokazują, że tak. Przedsiębiorstwa, które rozdzielają władzę pomiędzy pracowników, osiągają lepsze wyniki i stają się miejscami, w których chce się pracować. Brak sztywnych struktur i równorzędność wspierają rozwój umiejętności miękkich, w tym kreatywność czy organizację zadań. Pracownicy nie mają poczucia, że stanowią anonimowe trybiki w maszynie. Każdy jest częścią wspólnoty, której zależy na rozwoju firmy.    

Głównym założeniem turkusowej firmy i turkusowego stylu zarządzania jest zaangażowanie pracowników we wspólny cel, wytworzenie w nich poczucia odpowiedzialności za przyszłość przedsiębiorstwa. W tym podejściu mają oni szansę nauczyć się samoorganizacji i mieć rzeczywisty wpływ na podejmowane działania. Nie czują się kontrolowani przez zwierzchników, a dzięki atmosferze partnerstwa i współpracy równie mocno zależy im na osiąganiu zamierzonych efektów.

Korzyści turkusowego zarządzania dla pracowników i organizacji

Turkusowe firmy mogą wydawać się rajem dla pracowników. Wiele osób marzy, aby nikt nie stał im nad głową podczas wykonywania obowiązków w pracy. Jednak brak zwierzchnictwa oznacza też większą odpowiedzialność i konieczność samodzielnego organizowania planu dnia. Pozwala to na rozwinięcie wielu umiejętności, w tym wewnętrznej dyscypliny czy kreatywnego myślenia. Możliwość wspólnego podejmowania decyzji znaczących dla rozwoju firmy wzmacnia pewność siebie i buduje poczucie więzi z miejscem pracy.

Czy brak hierarchii nie odbija się na efektywności zespołu? W rzeczywistości może ją nawet poprawić. Kiedy firma funkcjonuje jako jeden organizm, a pracownicy sami organizują i rozdzielają swoje zadania, łatwiej dostrzec wyjątkowe talenty. Pozwala to na lepsze dopasowanie osób do stanowisk czy poszczególnych projektów i efektywne wykorzystanie ich mocnych stron. 

W turkusowej organizacji panuje przyjacielska atmosfera partnerstwa, zamiast znanego z korporacji współzawodnictwa czy agresywnej rywalizacji. Większe zaangażowanie pracowników we wspólne cele przekłada się na lepsze wyniki. Łatwiej odpowiadać na potrzeby rynku, kiedy ogół pracowników śledzi nowości i podsuwa kreatywne rozwiązania.

Wyzwania związane z wdrażaniem turkusowego modelu w firmie

Łatwo wymienić wady i zalety turkusowej organizacji. Innowacyjna struktura jest dla niektórych zbyt odmiennym konceptem od dotychczas stosowanego w dużych firmach. Brak jasnej hierarchii może prowadzić do konfliktów lub nadmiernego rozluźnienia, kiedy terminy gonią, a projekty wymagają dużego zaangażowania. 

Rzeczywiście, turkusowym systemem zarządzania mogą zazwyczaj pochwalić się mniejsze firmy. Im więcej osób jest zatrudnionych w korporacji, tym trudniej zorganizować spotkania z pracownikami w celu przedyskutowania pomysłów czy znaleźć jednomyślność w podejmowanych decyzjach. Funkcjonują jednak przedsiębiorstwa i organizacje społeczne, które od lat z sukcesem korzystają z modelu turkusowego np. znany producent odzieży Patagonia czy międzynarodowa agencja rekrutacyjna Raise.

Jak turkusowe zarządzanie wpływa na kulturę organizacyjną?

Wdrożenie turkusowej struktury organizacji wymaga wiele zaufania i zaangażowania – zarówno ze strony pracowników, jak i właścicieli firmy. Ważne są: transparentność, elastyczność i gotowość do eksperymentowania. Unika się atmosfery rywalizacji na rzecz partnerskiej współpracy. Pracownicy mają więcej swobody, co sprzyja budowaniu więzi i rozwijaniu umiejętności miękkich.

Innowacyjność turkusowej organizacji polega na wprowadzeniu zasad demokracji i transparentności w podejmowaniu decyzji. Nie zapadają one za zamkniętymi drzwiami gabinetów szefostwa. Każdy pracownik ma szansę wypowiedzieć swoje zdanie i zaproponować własne pomysły, które następnie poddawane są głosowaniu.

Jakie zmiany w komunikacji wprowadza turkusowy model zarządzania?

W zarządzaniu turkusowym unika się stosowania formalnych zwrotów. Wszyscy zwracają się do siebie na „ty”, ponieważ są sobie równi. Praca odbywa się we wspólnej przestrzeni, rezygnuje się z umieszczania osób wyższych rangą za drzwiami gabinetów. 

Nowe informacje, zadania i projekty nie są przekazywane „z góry na dół”, a dyskutowane na ogólnych zebraniach. Wszyscy mogą wypowiedzieć swoje zdanie bez wrażenia, że ma ono mniejsze znaczenie niż opinia drugiej osoby. Sukcesy i porażki są analizowane wspólnie, każdy czuje się równie odpowiedzialny za powodzenie podejmowanych przedsięwzięć.

Role liderów w turkusowych organizacjach

Rola lidera w turkusowym modelu organizacji musi pozostać elastyczna. Różnym projektom mogą przewodzić różne osoby. Menedżerowie nie są wyznaczani odgórnie, a wybierani wspólnie lub ich rola naturalnie klaruje się podczas pracy nad danym zadaniem.

Prawdziwy turkusowy lider to osoba, która stanowi autorytet dzięki otwartości na zdanie innych i umiejętności łagodzenia konfliktów. Jego rolą jest odpowiednie zorganizowanie pracy z zachowaniem płaskiej struktury organizacji, w tym rozdzielanie zadań po równo wedle umiejętności konkretnych osób. Jednocześnie nie może odbierać innym pracownikom szansy na przejęcie inicjatywy i przedstawianie własnych pomysłów. Dobrzy liderzy w modelu turkusowym wspierają zespół w samoorganizacji, a ingerują jedynie w przypadku trudności lub konfliktów.