Czym jest płynność finansowa?

Prowadzisz działalność gospodarczą? W takim razie podejmujesz zobowiązania finansowe i musisz się z nich wywiązywać. Płynność finansowa przedsiębiorstwa to kluczowy wskaźnik, który musisz brać pod uwagę nie tylko w kontekście swojej firmy, ale również kontrahentów. Sprawdź, w jaki sposób ją zweryfikować i jak uniknąć problemów z wypłacalnością.

Co to jest płynność finansowa i dlaczego jest ważna?

Każde przedsiębiorstwo istnieje po to, aby wypracowywać zysk. Wiąże się to również z pewnymi wydatkami. Utrata możliwości ich regulowania w każdym przypadku stanowi duży problem, który może doprowadzić do niewypłacalności i bankructwa. Umiejętna analiza płynności finansowej, zarówno Twojej firmy, jak i podmiotów, z którymi nawiążesz współpracę, to jeden z podstawowych elementów warsztatu przedsiębiorcy. Pozwoli Ci lepiej przygotować się na różne scenariusze i w porę podjąć odpowiednie działania.

Płynność finansowa to zdolność do regulowania bieżących zobowiązań. Odnosi się przede wszystkim do należności krótkoterminowych, które są wymagalne, a więc wobec których wierzycielowi przysługuje prawo do dochodzenia swoich roszczeń. Wskaźnik płynności finansowej jest zatem jednym z najważniejszych elementów oceny kondycji przedsiębiorstwa.

Twoja firma zachowuje płynność, jeśli jesteś w stanie spłacać wszystkie bieżące zobowiązania. Same w sobie mogą być jednak bardzo zróżnicowane: obejmują na przykład faktury za towar, usługi, energię, czynsz, pensje pracowników, składki, zaliczki na podatek, raty kredytu czy leasingu. O płynności decyduje więc nie tylko wysokość wypracowanego dochodu. Może się zdarzyć, że w osiągającym wysokie zyski przedsiębiorstwie zabraknie środków w związku z opóźnieniem płatności należnych faktur.

W jaki sposób analizuje się płynność finansową?

Płynność jest zjawiskiem dynamicznym i zmienia się na przestrzeni czasu. Aby zachować stabilność i wiarygodność, musisz monitorować własną sytuację oraz dokładnie zapoznać się z finansami swoich kontrahentów. Weź także pod uwagę ryzyko utraty płynności finansowej, czyli potencjalną sytuację, w której kontrahenci – pomimo posiadania płynności w konkretnym momencie – mogą utracić ją w chwili, kiedy zobowiązania staną się wymagalne.

Aby świadomie zarządzać płynnością w firmie, musisz sięgnąć po wymierne dane. Skorzystaj z:

• rachunku zysków i strat,
• bilansu,
• rachunku przepływów pieniężnych.

Przyjrzyj się także posiadanym aktywom i ich charakterystyce. Kluczowe znaczenie odgrywają środki pieniężne i majątek, który możesz spieniężyć w krótkim czasie bez strat finansowych. Z drugiej strony musisz oczywiście przeanalizować zobowiązania, które będą wymagane w najbliższym czasie, np. środki na opłacenie podatku VAT czy pieniądze za leasing pojazdu.

Jak obliczyć płynność finansową? Istnieje prosty, uniwersalny wzór, który pozwoli Ci szybko ustalić kondycję firmowych finansów. To tak zwany wskaźnik Current Ratio (CR). Obliczamy go, dzieląc sumę aktywów obrotowych przez zobowiązania krótkoterminowe firmy. Jeśli wskaźnik wynosi lub przekracza 2, to możesz sobie pogratulować — Twój biznes funkcjonuje świetnie! Jeśli jednak CR jest niższe niż 1, koniecznie pomyśl nad wdrożeniem działań naprawczych.

Najważniejsze wskaźniki płynności finansowej

Możesz zaobserwować różne rodzaje płynności finansowej i odzwierciedlające je wskaźniki. Przede wszystkim zależą one od typu aktywów wykorzystywanych do spłaty należności:

• Wskaźnik płynności bieżącej pozwoli Ci dowiedzieć się, w jakim stopniu posiadane przez Ciebie bieżące aktywa pokrywają zobowiązania. Aby go obliczyć, podziel aktywa (np. w postaci gotówki lub łatwo wymienialnych na gotówkę składników majątku) przez sumę zobowiązań. Przykładowo: jeżeli dysponujesz kwotą 100 000 zł, a Twoje zobowiązania wynoszą 50 000 zł, wskaźnik bieżącej płynności wynosi 2. Optymalny poziom pozwalający na pokrycie kosztów i inwestowanie wolnych środków wynosi 1,2-2.

• Wskaźnik płynności gotówkowej bierze pod uwagę wyłącznie wolne środki pieniężne, którymi dysponujesz. Co ważne: również w tym przypadku musisz pamiętać o zachowaniu równowagi pomiędzy zbyt niskim poziomem gotówki a jej zbyt dużymi zasobami, co wpływa na Twoje inwestycje.

• Wskaźnik płynności szybkiej uwzględnia aktywa obrotowe z pominięciem zapasów, których zbycie mogłoby być trudne lub nieopłacalne. Po podzieleniu tej wartości przez zobowiązania wynik powinien wynosić 1,0–1,2.
• Wskaźnik natychmiastowej płynności otrzymasz, gdy podzielisz inwestycje krótkoterminowe (wymagalne w okresie krótszym niż rok) przez zobowiązania krótkoterminowe. Prawidłowa wartość wynosi 1,0.

Jak poprawić płynność finansową w firmie?

Jako przedsiębiorca musisz monitorować wskaźniki płynności finansowej i oceniać swoją zdolność do spłaty zobowiązań zarówno w krótszym, jak i dłuższym horyzoncie czasowym. Jak jeszcze możesz poprawić płynność finansową firmy?

Czym skutkuje utrata płynności finansowej?

• Zadbaj o odpowiedni poziom aktywów o dużym stopniu płynności: jeżeli wskaźniki płynności pokazują, że pomimo dobrej kondycji firmy możesz mieć problemy ze spłatą bieżących zobowiązań, postaraj się dysponować odpowiednimi zasobami aktywów, które możesz w łatwy sposób spieniężyć.
• Unikaj zatorów płatniczych: wiele przedsiębiorstw, pomimo raportowania wysokich przychodów, doświadcza problemów z płynnością ze względu na opóźnienia w płatnościach od kontrahentów. Istnieje kilka sposobów na rozwiązanie tego problemu. Możesz skrócić czas płatności faktur, aby uniknąć długich okresów bez wpływu środków. Dobrym sposobem na stabilne finanse może okazać się również faktoring. 
• Weryfikuj kontrahentów: podejmowanie nowych relacji biznesowych zawsze wiąże się z ryzykiem. Wobec tego zawsze sprawdzaj przyszłych kontrahentów przed nawiązaniem z nimi współpracy. Również w tym przypadku warto przeanalizować ich płynność finansową, aby upewnić się, że będą w stanie spłacić zobowiązania, kiedy staną się wymagalne. Możesz również stosować przedpłatę, która pozwoli obniżyć ryzyko.
• Obniż wysokość zobowiązań: jeżeli na wskaźnik zdolności wpływa wysoka wartość należności, pomyśl, czy dysponujesz środkami finansowymi, aby je obniżyć.  

Utrzymujący się przez dłuższy czas brak płynności może prowadzić do niewypłacalności, a w konsekwencji bankructwa. W tym zakresie wiele zależy od wyników analizy płynności i zdolności do zarządzania zadłużeniem.

Pamiętaj także, że terminowe wywiązywanie się ze zobowiązań jest ważnym czynnikiem branym pod uwagę przez różnego typu instytucje i Twoich potencjalnych kontrahentów. Nawet jeśli uda Ci się uregulować problemy z płatnościami, mogą one niekorzystnie wpłynąć na reputację firmy i ograniczyć Twoje możliwości biznesowe.

Zadbaj o swoją płynność finansową!

Niezależnie od branży, w której działasz, obrotu czy osiąganych dochodów, wskaźniki płynności finansowej to jeden z najważniejszych parametrów. Pozwalają Ci ocenić faktyczny stan i kondycję Twojej firmy. Monitoruj je, opracuj różne scenariusze i buduj rezerwy, które pozwolą Ci na zachowanie wypłacalności w krótszej i dłuższej perspektywie.

Musisz również brać pod uwagę czynniki wpływające na zdolność finansową i eliminować zbędne ryzyko. Aby uniknąć zatorów płatniczych, możesz skorzystać z faktoringu i zaliczkowania płatności. Dokładnie weryfikuj również nowych kontrahentów i analizuj ich płynność finansową oraz ogólną kondycję przedsiębiorstwa.