Czym jest marketing mix? Koncepcje, instrumenty, wady i zalety

05.03.2024
7 min

żarówki, jedna z nich wypełniona kolorami i symbolicznymi ikonami

Spis treści

Wybór odpowiedniej strategii marketingowej to proces, który musisz dopasować do indywidualnych potrzeb Twojej firmy. Przyjrzyj się różnym koncepcjom marketingu mix i dowiedz się, na czym polega ta strategia oraz jakie są jej mocne i słabe strony. Startujemy!

Definicja marketingu mix

Zacznijmy od wyjaśnienia najważniejszej rzeczy – czym tak naprawdę jest marketing? Sedno tego pojęcia świetnie oddają słowa Petera F. Druckera: „Celem marketingu jest poznać i zrozumieć konsumenta tak dobrze, że produkt czy usługa doskonale mu pasują i sprzedają się same”. W dużym skrócie można więc opisać marketing jako wszechstronny proces zarządzania, który polega na podejmowaniu różnych działań umożliwiających dopasowanie, promowanie oraz dostarczanie usług lub towarów klientom. 

Jak w tym kontekście prezentuje się marketing mix? Powstał w latach 60. XX wieku, a jego autorem był Edmund McCarthy.

Marketing mix możemy określić jako zestaw elementów, których właściwe połączenie, przeanalizowanie i wykorzystanie pozwala na stworzenie skutecznej strategii marketingowej dla danej firmy. 

Koncepcje miksu marketingowego

W ramach marketing mix można wydzielić kilka koncepcji. Zrozumienie, na czym polegają, pozwala przeanalizować, która z nich najlepiej sprawdzi podczas tworzenia strategii marketingowej dla Twojej firmy.

Koncepcja nr 1: Marketing mix 4P

Definicja modelu 4P w marketingu mix opiera się na czterech elementach, które są oceniane z punktu widzenia przedsiębiorstwa:

  • Price – cena – czyli wydatek, jaki musi ponieść nabywca produktu lub usługi. W skład ceny wchodzą: koszty produkcji oraz dystrybucji, popyt i podaż oraz wartość danego produktu. Cena uwzględnia również promocje i rabaty.
  • Product – produkt – bierzemy pod uwagę cechy oferowanego przez nas produktu, takie jak jego jakość, wygląd czy wygoda opakowania. Niemniej istotne są również związane z nim odczucia klienta, zarówno te pozytywne jaki i negatywne. Określenie "produkt" możemy też oczywiście zastosować do oferowanych przez nas usług.
  • Place – dystrybucja – czyli wszystkie kwestie związane z logistyką i sprzedażą produktu oraz jego magazynowaniem. Można np. analizować kwestie lokalizacji punktów sprzedaży lub liczby filii sklepów, decyzje o sprzedaży stacjonarnej lub połączonej ze sprzedażą internetową.
  • Promotion – promocja – ten punkt obejmuje wszelkiego rodzaju działania mające na celu zwiększenie rozpoznawalności marki oraz produktu, w tym działania reklamowe mające na celu jego zwiększenie sprzedaży (kampanie marketingowe, ulotki, reklamy radiowe itp.).

Koncepcja nr 2: Marketing mix 7P

W rozbudowanej wersji marketingu mix – 7P – również koncentrujemy się na marketingu w perspektywie firmy. Zawiera on więcej elementów, które należy wziąć pod uwagę.

Poza czynnikami 4P dodatkowo pojawiają się:

  • People – ludzie – osoby pracujące w firmie są istotną częścią biznesu. Ponieważ zajmują się wytwarzaniem lub sprzedażą produktu/usługi, należy zadbać o to, by byli kompetentni, właściwie  przeszkoleni oraz zmotywowani do pracy. Istotne są również: prezencja, zaangażowanie i umiejętność nawiązywania dobrych relacji z klientem.
  • Process – proces – ten element dotyczy różnego rodzaju procesów, jakie zachodzą w firmie w związku z produkcją i sprzedażą produktu/usługi, łącznie z obsługą klienta. W ramach procesu należy skupić się m.in. na organizacji przedsiębiorstwa i ewentualnych usprawnieniach, które będą miały pozytywny wpływ na działanie firmy.
  • Physical evidence – świadectwo materialne (dowód rzeczowy) – to suma wszystkich czynników, jakie są widoczne dla klientów firmy. Obejmują m.in. logo marki, formę i intuicyjność strony internetowej, wygląd oraz projekt opakowania produktu. Ważne, aby wszystkie te elementy harmonizowały z przekazem i wartościami firmy.

Koncepcja nr 3: Marketing mix 4C

W 1990 roku Robert Lauterborn stworzył marketing mix 4C. Ta koncepcja jest inna, ponieważ bierze pod uwagę perspektywę klienta, tak istotną w czasach dominacji e-commerce nad klasyczną sprzedażą stacjonarną.

Skupia się na korzyściach dla konsumenta, które wynikają z zakupu danego produktu/usługi oraz na zaspokajaniu jego oczekiwań i potrzeb. Koncepcja 4C obejmuje następujące elementy:

  • Customer value – wartość dla klienta – określa, czy dane produkty/usługi są atrakcyjne dla odbiorcy oraz czy spełniają jego potrzeby i pasują do preferencji klienta.
  • Cost – koszt – analizie podlega realny koszt, jaki ponosi nabywca produktu/usługi. Należy uwzględnić nie tylko cenę proponowaną w sprzedaży, ale i cenę wysyłki zamówień internetowych czy koszt, jaki ponosi klient, jeżeli chce osobiście dotrzeć do punktu sprzedaży.
  • Convenience – wygoda – to czynnik szczególnie istotny w dobie coraz większej konkurencji i różnych dostępnych form sprzedaży. Sprawdzamy, czy nasz produkt jest łatwo dostępny dla klienta, czy umożliwiamy różne formy dokonywania płatności oraz wysyłki. Chodzi też o porównanie dostępności oraz atrakcyjności cenowej w stosunku do konkurencji.
  • Communication – komunikacja – czyli jakość oraz skuteczność komunikacji pomiędzy firmą a klientami. Dotyczy to zarówno przekazów płynących z reklam, jak i komunikacji klienta z pracownikami firmy – od działu sprzedaży po dział reklamacji czy kontakt z dostawcami.

Jakie są instrumenty w kompozycji marketingowej?

W podstawowej kompozycji marketingowej najważniejsze są następujące 4 instrumenty marketingu mix (4P). Na tej bazie należy się skoncentrować, chcąc osiągnąć największą skuteczność i zyski, dbając jednocześnie o budowanie pozytywnego wizerunku firmy i marki oraz dobrych kontaktów z klientem. Niebywale istotne jest jednak całościowe rozpatrywanie oraz regularne analizowanie wszystkich elementów, również w bardziej rozbudowanych koncepcjach 7P, 4C i marketingu mix 5P (produkt, cena, dystrybucja, promocja, ludzie).

Korzyści płynące z korzystania z miksu marketingowego

Stosowanie marketingu mix w usługach oraz w firmach oferujących konkretne produkty ma wiele zalet:

  • dzięki analizie najważniejszych elementów marketingu mix możesz dostrzec mocne i słabe strony swoich działań,
  • mix marketingowy pozwala na dopasowanie produktów do potrzeb i preferencji odbiorców,
  • koncepcja wpływa na lepsze planowanie strategii marketingowych oraz ograniczenie zbędnych wydatków,
  • marketing mix pomaga w wyborze sposobów promowania marki, usług czy produktów,
  • koncepcja umożliwia poznanie oczekiwań klientów i oszacowanie czy dany produkt będzie im odpowiadał.

Słabe strony kompozycji marketingowej

Strategia marketing mix to bardzo przydatne narzędzie, musisz jednak wiedzieć, że ma również swoje słabe strony:

  • może nie być odpowiednie dla wszystkich branż,
  • istnieje szansa, że w oparciu o marketing mix strategia marketingowa nie będzie dostatecznie elastyczna i nie zapewni przewagi konkurencyjnej,
  • w niektórych modelach kładzie się zbyt duży nacisk na produkt, a zbyt mały na potrzeby i oczekiwania konsumentów,
  • dysharmonijne podejście do poszczególnych elementów i brak regularnej analizy marketingu mix nie pozwalają na sprostanie dynamicznym zmianom, jakie zachodzą wśród konsumentów i konkurencji,
  • pułapką marketingu mix jest nieco upraszczające podejście do realiów i pomijanie niektórych czynników, które mogą mieć wpływ na efekty działań sprzedażowych.
Czy ten artykuł był przydatny?
średnia: 0 | 0 ocen

Przeglądaj tematy