Czym jest marketing mix? Koncepcje, instrumenty, wady i zalety
Wybór odpowiedniej strategii marketingowej to proces, który musisz dopasować do indywidualnych potrzeb Twojej firmy. Przyjrzyj się różnym koncepcjom marketingu mix i dowiedz się, na czym polega ta strategia oraz jakie są jej mocne i słabe strony. Startujemy!
Definicja marketingu mix
Zacznijmy od wyjaśnienia najważniejszej rzeczy – czym tak naprawdę jest marketing? Sedno tego pojęcia świetnie oddają słowa Petera F. Druckera: „Celem marketingu jest poznać i zrozumieć konsumenta tak dobrze, że produkt czy usługa doskonale mu pasują i sprzedają się same”. W dużym skrócie można więc opisać marketing jako wszechstronny proces zarządzania, który polega na podejmowaniu różnych działań umożliwiających dopasowanie, promowanie oraz dostarczanie usług lub towarów klientom.
Jak w tym kontekście prezentuje się marketing mix? Powstał w latach 60. XX wieku, a jego autorem był Edmund McCarthy.
Marketing mix możemy określić jako zestaw elementów, których właściwe połączenie, przeanalizowanie i wykorzystanie pozwala na stworzenie skutecznej strategii marketingowej dla danej firmy.
Koncepcje miksu marketingowego
W ramach marketing mix można wydzielić kilka koncepcji. Zrozumienie, na czym polegają, pozwala przeanalizować, która z nich najlepiej sprawdzi podczas tworzenia strategii marketingowej dla Twojej firmy.
Koncepcja nr 1: Marketing mix 4P
Definicja modelu 4P w marketingu mix opiera się na czterech elementach, które są oceniane z punktu widzenia przedsiębiorstwa:
- Price – cena – czyli wydatek, jaki musi ponieść nabywca produktu lub usługi. W skład ceny wchodzą: koszty produkcji oraz dystrybucji, popyt i podaż oraz wartość danego produktu. Cena uwzględnia również promocje i rabaty.
- Product – produkt – bierzemy pod uwagę cechy oferowanego przez nas produktu, takie jak jego jakość, wygląd czy wygoda opakowania. Niemniej istotne są również związane z nim odczucia klienta, zarówno te pozytywne jaki i negatywne. Określenie "produkt" możemy też oczywiście zastosować do oferowanych przez nas usług.
- Place – dystrybucja – czyli wszystkie kwestie związane z logistyką i sprzedażą produktu oraz jego magazynowaniem. Można np. analizować kwestie lokalizacji punktów sprzedaży lub liczby filii sklepów, decyzje o sprzedaży stacjonarnej lub połączonej ze sprzedażą internetową.
- Promotion – promocja – ten punkt obejmuje wszelkiego rodzaju działania mające na celu zwiększenie rozpoznawalności marki oraz produktu, w tym działania reklamowe mające na celu jego zwiększenie sprzedaży (kampanie marketingowe, ulotki, reklamy radiowe itp.).
Koncepcja nr 2: Marketing mix 7P
W rozbudowanej wersji marketingu mix – 7P – również koncentrujemy się na marketingu w perspektywie firmy. Zawiera on więcej elementów, które należy wziąć pod uwagę.
Poza czynnikami 4P dodatkowo pojawiają się:
- People – ludzie – osoby pracujące w firmie są istotną częścią biznesu. Ponieważ zajmują się wytwarzaniem lub sprzedażą produktu/usługi, należy zadbać o to, by byli kompetentni, właściwie przeszkoleni oraz zmotywowani do pracy. Istotne są również: prezencja, zaangażowanie i umiejętność nawiązywania dobrych relacji z klientem.
- Process – proces – ten element dotyczy różnego rodzaju procesów, jakie zachodzą w firmie w związku z produkcją i sprzedażą produktu/usługi, łącznie z obsługą klienta. W ramach procesu należy skupić się m.in. na organizacji przedsiębiorstwa i ewentualnych usprawnieniach, które będą miały pozytywny wpływ na działanie firmy.
- Physical evidence – świadectwo materialne (dowód rzeczowy) – to suma wszystkich czynników, jakie są widoczne dla klientów firmy. Obejmują m.in. logo marki, formę i intuicyjność strony internetowej, wygląd oraz projekt opakowania produktu. Ważne, aby wszystkie te elementy harmonizowały z przekazem i wartościami firmy.
Koncepcja nr 3: Marketing mix 4C
W 1990 roku Robert Lauterborn stworzył marketing mix 4C. Ta koncepcja jest inna, ponieważ bierze pod uwagę perspektywę klienta, tak istotną w czasach dominacji e-commerce nad klasyczną sprzedażą stacjonarną.
Skupia się na korzyściach dla konsumenta, które wynikają z zakupu danego produktu/usługi oraz na zaspokajaniu jego oczekiwań i potrzeb. Koncepcja 4C obejmuje następujące elementy:
- Customer value – wartość dla klienta – określa, czy dane produkty/usługi są atrakcyjne dla odbiorcy oraz czy spełniają jego potrzeby i pasują do preferencji klienta.
- Cost – koszt – analizie podlega realny koszt, jaki ponosi nabywca produktu/usługi. Należy uwzględnić nie tylko cenę proponowaną w sprzedaży, ale i cenę wysyłki zamówień internetowych czy koszt, jaki ponosi klient, jeżeli chce osobiście dotrzeć do punktu sprzedaży.
- Convenience – wygoda – to czynnik szczególnie istotny w dobie coraz większej konkurencji i różnych dostępnych form sprzedaży. Sprawdzamy, czy nasz produkt jest łatwo dostępny dla klienta, czy umożliwiamy różne formy dokonywania płatności oraz wysyłki. Chodzi też o porównanie dostępności oraz atrakcyjności cenowej w stosunku do konkurencji.
- Communication – komunikacja – czyli jakość oraz skuteczność komunikacji pomiędzy firmą a klientami. Dotyczy to zarówno przekazów płynących z reklam, jak i komunikacji klienta z pracownikami firmy – od działu sprzedaży po dział reklamacji czy kontakt z dostawcami.
Jakie są instrumenty w kompozycji marketingowej?
W podstawowej kompozycji marketingowej najważniejsze są następujące 4 instrumenty marketingu mix (4P). Na tej bazie należy się skoncentrować, chcąc osiągnąć największą skuteczność i zyski, dbając jednocześnie o budowanie pozytywnego wizerunku firmy i marki oraz dobrych kontaktów z klientem. Niebywale istotne jest jednak całościowe rozpatrywanie oraz regularne analizowanie wszystkich elementów, również w bardziej rozbudowanych koncepcjach 7P, 4C i marketingu mix 5P (produkt, cena, dystrybucja, promocja, ludzie).
Korzyści płynące z korzystania z miksu marketingowego
Stosowanie marketingu mix w usługach oraz w firmach oferujących konkretne produkty ma wiele zalet:
- dzięki analizie najważniejszych elementów marketingu mix możesz dostrzec mocne i słabe strony swoich działań,
- mix marketingowy pozwala na dopasowanie produktów do potrzeb i preferencji odbiorców,
- koncepcja wpływa na lepsze planowanie strategii marketingowych oraz ograniczenie zbędnych wydatków,
- marketing mix pomaga w wyborze sposobów promowania marki, usług czy produktów,
- koncepcja umożliwia poznanie oczekiwań klientów i oszacowanie czy dany produkt będzie im odpowiadał.
Słabe strony kompozycji marketingowej
Strategia marketing mix to bardzo przydatne narzędzie, musisz jednak wiedzieć, że ma również swoje słabe strony:
- może nie być odpowiednie dla wszystkich branż,
- istnieje szansa, że w oparciu o marketing mix strategia marketingowa nie będzie dostatecznie elastyczna i nie zapewni przewagi konkurencyjnej,
- w niektórych modelach kładzie się zbyt duży nacisk na produkt, a zbyt mały na potrzeby i oczekiwania konsumentów,
- dysharmonijne podejście do poszczególnych elementów i brak regularnej analizy marketingu mix nie pozwalają na sprostanie dynamicznym zmianom, jakie zachodzą wśród konsumentów i konkurencji,
- pułapką marketingu mix jest nieco upraszczające podejście do realiów i pomijanie niektórych czynników, które mogą mieć wpływ na efekty działań sprzedażowych.
Polecamy
- Digital marketing – żyła złota współczesnej reklamy. Jakie są jego możliwości i narzędzia?czas czytania7minuty29.12.2023Czy wiesz, z jakich elementów składa się marketing cyfrowy i w jaki sposób wykorzystać go w działaniach reklamowych swojej firmy? Jeśli nie, koniecznie przeczytaj ten artykuł!
- Up-selling – na czym polega ta strategia sprzedażowa?czas czytania7minuty05.01.2024Chcesz zachęcić klienta do kupna droższego produktu? Z pomocą przychodzi up-selling, z którego może skorzystać również Twoja firma.
- Plan marketingowy – dlaczego warto go opracować?czas czytania11minuty28.12.2023Plan marketingowy to element biznesplanu, dotyczący działań wspierających sprzedaż. W jaki sposób wpływa na sukces firmy i jak go przygotować?
- Ranking najlepszych kreatorów stron wwwczas czytania5minuty04.01.2024Kreatory stron www są narzędziem umożliwiającym szybkie i efektywne tworzenie witryn bez posiadania zaawansowanej wiedzy technicznej. Dowiedz się o nich więcej!
- Infografika jako sposób na ciekawą wizualizację danychczas czytania4minuty18.12.2023Chcesz w ciekawy i przyjemny dla oka sposób zwizualizować dane? Poznaj zalety wykorzystania infografik i wykorzystaj je w działaniach swojej firmy!
- Kto i jak może korzystać z tego, co wytworzy sztuczna inteligencja – poradnik prawnyczas czytania7minuty24.11.2023Twórcy - w tym również przedsiębiorcy - coraz częściej sięgają po wsparcie sztucznej inteligencji. Co o takiej "współpracy" mówią przepisy prawa autorskiego? Wyjaśnia adwokat Wojciech Krawiec.