Zarządzanie zespołem: Jak umiejętności lidera wpływają na sukces zespołu

Jeśli prowadzisz firmę, nawet niewielką, często kierujesz również swoim zespołem. Rola lidera czy liderki to ogromna odpowiedzialność i wyzwanie, ale też źródło zawodowej i osobistej satysfakcji. Jak ją osiągnąć? Przeczytaj, jak zwiększyć sukces Twojej firmy, a także produktywność i zadowolenie pracowników poprzez umiejętnie zarządzanie zespołem.

Zarządzanie zespołem – cele, komunikacja i działanie

Czym jest zarządzanie zespołem? Żeby to określić, wymieńmy kilka uniwersalnych aspektów „liderowania”. Skuteczne zarządzanie zespołem dotyczy:

• Wspólnych celów – to umiejętność zgrania całego zespołu i skupienia jego uwagi wokół tych samych celów firmy. Każdy wie, do czego dążymy, i pracujemy wspólnie, by to osiągnąć, niezależnie od indywidualnych różnic.
• Wykonywanych zadań – chodzi o sprawne planowanie i podział zadań w taki sposób, żeby każdy wiedział, co i kiedy ma robić. Dzięki temu praca idzie gładko, a zespół działa jak dobrze naoliwiona maszyna.
• Komunikacji – to otwarte rozmowy w zespole, gdzie każdy może wyrazić swoje zdanie i być wysłuchanym. Dobra komunikacja zapobiega nieporozumieniom i buduje zaufanie w pracy.
• Motywacji – zarządzanie zespołem uwzględnia inspirowanie, zachęcanie do działania i motywowanie zespołu do dawania z siebie tego, co najlepsze. Dzięki temu zespół pracuje z większym zaangażowaniem i entuzjazmem.

To właśnie Ty odpowiadasz za to, żeby zadbać o powyższe aspekty. Dzięki nim cały zespół będzie pracował na sukces Twojej firmy.

Lider i członkowie zespołu – jak wspólnie dążyć do sukcesu?

W każdej organizacji są dwie kwestie o kluczowym znaczeniu w osiąganiu wyznaczonych celów: rola menedżera oraz odpowiedni dobór członków zespołu.

Szef, menedżer czy lider zespołu pełni funkcję przewodnika i wsparcia dla wszystkich członków. Spaja kompetencje i potrzeby różnych osób, wydobywając z nich wartości dla całej firmy. Żeby osiągnąć cele organizacji, wykazuje się odpowiednimi umiejętnościami miękkimi i twardymi – jest specjalistą branży, w której działa jego zespół, a także wspiera rozwój swoich pracowników.

Lider zwykle odpowiada również za rekrutację, która ma ogromne znaczenie dla powodzenia realizowanych zadań i projektów. Rekrutacja do zespołu powinna uwzględniać różnorodność w zakresie umiejętności i perspektyw. Współpraca będzie mogła wówczas polegać nie tylko na dzieleniu się zadaniami, ale także doświadczeniem i pomysłami. Dzięki temu zespół będzie mógł podchodzić kreatywnie do zawodowych wyzwań, a pracownicy wspierać się nawzajem.

Podsumowując – kiedy wybierasz nowego członka swojego zespołu, uwzględnij to, że nie będzie pracował w próżni. Zwróć uwagę nie tylko na to, jaką ma osobowość, kompetencje i podejście do pracy, ale także, jak te cechy będą współgrać z innymi członkami zespołu, łącznie z Tobą.
 

Czy Ty dobrze kierujesz zespołem? 7 cech dobrego lidera

Odpowiedzialność lidera jest podwójna – razem ze swoimi pracownikami musi dążyć do osiągnięcia wyznaczonych celów biznesowych, a jednocześnie zadbać o ich dobrostan. Łączenie tych dwóch płaszczyzn z powodzeniem to właśnie skuteczne zarządzanie zespołem. Niezależnie od tego, czy masz 1, 2 czy więcej pracowników, będziesz coraz lepszym liderem, jeśli zadbasz o te cechy i umiejętności komunikacyjne:

• Empatia

Empatia pozwoli Ci lepiej zrozumieć emocje i perspektywy współpracowników, a także dowiedzieć się, co ich motywuje, a co podcina skrzydła. Dzięki temu możesz dostosować swoje podejście do indywidualnych potrzeb, co wzmacnia relacje wewnętrzne i poprawia morale zespołu. Empatyczny lider tworzy środowisko, w którym każdy czuje się szanowany i zrozumiany, a co za tym idzie – gotowy do nowych wyzwań i pokonywania trudności.

• Łącznik i słuchacz

Dobry lider potrafi tworzyć silne więzi w zespole. Działa jako łącznik między członkami zespołu, bo zna potrzeby, mocne i słabe punkty każdego z nich (dzięki wymienionej wyżej empatii). Żeby to osiągnąć, musisz być uważnym słuchaczem. Gdy będziesz aktywnie reagować na potrzeby i obawy, zespół czuje się doceniony, pełen zaufania i skłonny do otwartej współpracy.

• Widzi więcej

Lider czuwa nad tym, żeby zadania wykonywane przez członków zespołu i wyznaczane cele były spójne z wizją i priorytetami firmy. Ma szeroką perspektywę, patrzy nie tylko przez pryzmat pojedynczego zadania, ale także strategii biznesowej, przyszłych wyzwań i trudności oraz szans do rozwoju.

• Elastyczność

Jako elastyczny lider będziesz tej elastyczności uczyć także innych członków zespołu. Jesteś przywódcą, więc ludzie liczą, że w obliczu nagłych zmian pomożesz im przystosować się do nich. Elastyczność lidera to także otwartość na współpracę z różnymi typami osobowości – na pewno będzie szła w parze z empatią.

• Autorytet

Właściciel firmy może być liderem tylko „na papierze”, jeśli nie jest też autorytetem. Jako głowa zespołu w danej branży musisz mieć wiedzę i doświadczenie, które pozwolą Ci podejmować świadome decyzje oraz merytorycznie wspierać członków zespołu. Autorytet zyskujesz również zaangażowaniem w swoją pracę i w efektywne zarządzanie zespołem – czyli jedno napędza drugie.

• Entuzjazm

To proste, a być może najtrudniejsze. Dobry lider ma realistyczne podejście do sytuacji, ale nie brakuje mu pokładów pozytywnego myślenia, dzięki któremu cały zespół będzie bardziej zmotywowany.

• Pewność siebie

Pracownicy chcą mieć lidera, na którym mogą polegać, czyli kogoś pewnego swojej wiedzy, umiejętności i decyzji. Pewny siebie lider daje zespołowi poczucie bezpieczeństwa i jasno określa kierunek działania, co przekłada się na spójne działania na rzecz wspólnych celów.

• Konstruktywna krytyka

Nie wady, tylko obszary do poprawy – wskazując pracownikowi jego słabsze strony, proponuj rozwiązania i swoje wsparcie. Jednocześnie nie skupiaj się wyłącznie na udoskonalaniu zespołu. Doceniaj jego członków i pomóż im znaleźć sposoby na wykorzystanie ich najmocniejszych stron.

Jak rozwijać kompetencje team leadera?

Jak odnaleźć się w tej wielowymiarowej roli? Pomocna, tak jak w każdym innym wyzwaniu, będzie edukacja – szkolenia, książki, warsztaty. I choć urodzony przywódca jest znanym wyrażeniem, to wielu kompetencji lidera można się nauczyć w trakcie życia i stale ulepszać. Zachęcamy Cię do zgłębienia tematu zarządzania zespołem, z uwzględnieniem rozmiaru Twojej firmy i branży, w jakiej działasz.

• Postaw na umiejętności miękkie

Czasem szlifowanie umiejętności technicznych związanych bezpośrednio z pracą dzieje się automatycznie – uczymy się na co dzień, wykonując zadania, szukając sposobów na pokonywanie trudności i zdobywając nową wiedzę, potrzebną do ich realizacji.

Natomiast z umiejętnościami miękkimi jest inaczej – często musimy się postarać, żeby znaleźć czas i motywację do ich zdobycia. Ale warto to robić!

• Bierz przykład

Jeśli masz w swoim otoczeniu zawodowym lub prywatnym osobę, która odnosi sukcesy w zarządzaniu pracownikami, porozmawiaj z nią. Śmiało czerp z jej wiedzy i praktyk, zapytaj, co pomaga jej w efektywnym zarządzaniu zespołem, zderzaj z nią swoje poglądy. Zwracaj również uwagę na to, jak zespół reaguje na jej działania i wyciągaj wnioski – co działa, a co nie.

• Konsultuj się z zespołem

Rozmawiaj ze swoim zespołem. Wspomnieliśmy, że bycie aktywnym słuchaczem jest ważne – nie tylko dla innych, ale także dla Ciebie. Pytaj i słuchaj, jak Twoi pracownicy czują się z Twoimi sposobami na kształtowanie i prowadzenie zespołu. Jednocześnie Ty też daj się im poznać.

Jak zarządzać zespołem – wybrane strategie

Tak jak nie ma jednej uniwersalnej definicji zarządzania zespołem, tak też nie ma jednej strategii działania lidera. Opiszemy więc cztery popularne sposoby na kierowanie grupą pracowników.

Zarządzanie przez cele

Opiera się na wyznaczaniu konkretnych rezultatów i wspólnym dążeniu do ich realizacji. Lider zespołu odgrywa kluczową rolę w tym procesie, skupiając się na następujących elementach:

Zarządzanie metodą Agile

Metodologię Agile stosuje się zarówno do zarządzania zespołem, jak i projektem. Promuje autonomię, samoorganizację i odpowiedzialność poszczególnych członków zespołu. W Agile nie ma tradycyjnej hierarchii – zespół pracuje wspólnie, a role, takie jak Scrum Master czy Product Owner, służą jako wsparcie. Regularne spotkania, takie jak „daily” czy retrospektywy, pomagają zespołowi usprawniać współpracę, rozwiązywać problemy i adaptować się do nowych wyzwań.

Team leader, który chce wprowadzić Agile do swojego zespołu, może bazować na założeniach tej metodologii dotyczących zarządzania projektami:

Zarządzanie jakością

Lider stosujący zarządzanie jakością tworzy kulturę, w której każdy pracownik dąży do podnoszenia standardów i zapewnienia jak najlepszych wyników. To przekłada się na zadowolenie klientów. Żeby zarządzanie jakością działało, lider musi zadbać o:

Kierowanie sytuacyjne

Lider, który stosuje kierowanie sytuacyjne, dostosowuje swoje podejście do poziomu kompetencji, zaangażowania pracowników i potrzeb zespołu. Musi być przy tym bardzo elastyczny i wyczulony na różnice między ludźmi oraz zmiany w warunkach biznesowych. Lider może stosować różne style zarządzania, w zależności od pracownika:

Jak motywować pracowników?

Jak wskazują powyższe metody zarządzania, motywowanie zespołu do efektywnej pracy jest jednym z najważniejszych zadań lidera! Pytanie brzmi – jak to zrobić? Jak motywować pracowników i skłaniać ich do podejmowania wyzwań, angażowania się w sprawy firmy i rozwoju zawodowego? Oto kilka skutecznych metod:

Efektywna komunikacja i współpraca w zarządzaniu zespołem

Dobrze skomunikowany i wspierający się zespół może działać, nawet jeśli każdy z członków mieszka w innym mieście. Potrzebna jest jednak osoba, zadba o warunki do współpracy.

Zarządzanie zespołem ludzi jest nierozerwalnie związane z komunikacją i współpracą. Oto kilka wskazówek, jak je promować i stosować w praktyce:

• Organizuj regularne spotkania zespołowe. Członkowie zespołu mogą dać sobie nawzajem dużo wsparcia, dobry pomysłów, cennych perspektyw i rozwiązań, ale to lider musi stworzyć ku temu przestrzeń. Spotkania powinny być dobrze zorganizowane i skoncentrowane na konkretnych celach. Zawsze twórz agendę i zachęcaj do przygotowania się do spotkania.
• Zadbaj o transparentność i zachęcaj do tego innych. Transparentność w kwestiach dotyczących decyzji i zmian w organizacji buduje zaufanie i zaangażowanie. Otwarta i szczera komunikacja sprawia, że członkowie zespołu czują się komfortowo w momencie, gdy dzielą się swoimi pomysłami, opiniami i obawami.
• Wspieraj komunikację i współpracę technologią. Chodzi tu nie tylko o narzędzia do zdalnej komunikacji, takie jak Google Meet, Teams czy Slack, ale też o interaktywne kanały do współpracy, np. Miro czy Mural, w których można organizować warsztaty. Dzięki temu każdy zespół, nawet ten pracujący zdalnie, może wspólnie działać i kreować nowe rozwiązania.
• Krytykuj i chwal konstruktywnie. Regularne udzielanie feedbacku, zarówno pozytywnego, jak i negatywnego, pomaga pracownikom zrozumieć swoje mocne strony i obszary do poprawy. Przekazuj feedback w sposób wspierający i motywujący.
• Buduj szczere relacje. Organizuj aktywności integracyjne, takie jak warsztaty, wyjścia zespołowe czy wspólne projekty, które sprzyjają budowaniu relacji między pracownikami. Dobrze sprawdza się połączenie formalnych i nieformalnych spotkań, np. kilkugodzinne warsztaty projektowe, a po nich integracja w mieście. Silne relacje interpersonalne wpływają na lepszą współpracę i komunikację w zespole.
• Jasno określaj cele, odpowiedzialności i oczekiwania. Kolejny raz w naszym artykule podkreślamy rolę klarownych celów. Nie bez powodu – kiedy ustalicie wspólne cele, a także role i odpowiedzialności w grupie, każdy pracownik wie, czego oczekuje od niego jego lider i współpracownicy. Wtedy łatwiej unikać nieporozumień.
• Bądź przykładem. Liderzy powinni aktywnie wspierać komunikację i współpracę w firmie, stanowiąc wzór dla innych. Powinni być dostępni dla pracowników i gotowi do rozwiązywania problemów oraz zachęcać do współpracy.

Czy moje zarządzanie zespołem działa? Analiza efektywności zespołu

Jedna strategia zarządzania zespołem nie jest Ci przypisana na zawsze. Możesz ją zmienić, jeśli nie działa lub jeśli Twoja firma się zmieni, np. znacznie się zwiększy. No właśnie – jak sprawdzić, czy nasze metody są słuszne i wpływają zarówno na osiąganie celów biznesowych, jak i dobrostanu członków zespołu? Możesz to zweryfikować z listą kontrolnych pytań:

• Czy zespół osiąga ustalone cele? Przeanalizuj, w jakim stopniu realizujecie cele w ustalonym czasie, korzystając z mierzalnych wskaźników.
• Czy pracownicy czują się zaangażowani? Przeprowadź anonimowe ankiety lub wywiady, aby zebrać feedback na temat zaangażowania i satysfakcji pracowników.
• Czy członkowie zespołu komunikują się z Tobą i ze sobą nawzajem? Obserwuj interakcje i wymianę informacji podczas spotkań.
• Jakie są wyniki zespołu? Monitoruj kluczowe wskaźniki wydajności (ang. KPI, key performance indicators), takie jak czas realizacji projektów, jakość wyników i satysfakcja klientów.
• Czy każdy członek zespołu ma możliwość rozwoju? Zbieraj opinie na temat dostępności i jakości oferowanych szkoleń, kursów, warsztatów itp.
• Czy zespół potrafi efektywnie rozwiązywać problemy? Analizuj, jak zespół radzi sobie z napotykanymi trudnościami. Obserwuj procesy podejmowania decyzji i ich skuteczność.
• Czy członkowie zespołu mają ze sobą dobre relacje? Obserwuj interakcje między członkami zespołu, na żywo i online, żeby ocenić poziom współpracy i zaufania.

Jak zarządzać zespołem – 5 praktycznych porad dla lidera

Niezależnie od tego, jaką metodologię czy strategię wybierzesz, te rady zawsze pomogą Ci kierować zespół na dobre tory i przyczynią się do sukcesu firmy. Trzymamy kciuki za Ciebie i Twój zespół!