Czym jest CSR, czyli społeczna odpowiedzialność biznesu i jak ją wdrożyć w firmie?

7 min

magnes i figurki w kształcie ludzi

Prowadząc firmę, bierzesz na siebie sporą odpowiedzialność. Dotyczy to nie tylko wyników finansowych przedsiębiorstwa, ale również tego, jak wpływasz na swoje otoczenie, w tym społeczność i środowisko naturalne. Poniżej dowiesz się, co to CSR i w jaki sposób możesz wykorzystać założenia tej koncepcji w swojej firmie.

Co to jest społeczna odpowiedzialność biznesu?

Kompleksowa ocena przedsiębiorstwa musi brać pod uwagę zróżnicowane kryteria. Jednym z najważniejszych z nich – zwłaszcza w kontekście najnowszych wyzwań – jest to, w jaki sposób firma realizuje cele związane z zapewnianiem zrównoważonego rozwoju, jak wywiązuje się ze swoich obowiązków i angażuje się w działalność na rzecz środowiska naturalnego oraz społeczności. Ten zestaw czynników skupia w sobie społeczna odpowiedzialność biznesu, czyli CSR (ang. Corporate Social Responsibility). Definicja jest więc bardzo pojemna. Odnosi się zasadniczo do wszystkich świadomie podejmowanych działań, które mają w pozytywny sposób wpływać na te obszary.

Koncepcja społecznej odpowiedzialności biznesu rozwija się od XIX wieku. Już wtedy majętni przedsiębiorcy zaczynali angażować się w działalność charytatywną i filantropijną. Jedną z niewątpliwych ikon był John D. Rockefeller, założyciel Standard Oil. Przedsiębiorca uważany za najbogatszego człowieka w historii sowicie dotował wiele inicjatyw, w tym tych mających na celu wsparcie lokalnych społeczności oraz osób borykających się z problemem wykluczenia. Był także założycielem Uniwersytetu w Chicago oraz utworzył komisję edukacyjną, której celem było propagowanie edukacji w całych Stanach Zjednoczonych. Oczywiście na przełomie XIX i XX wieku takie zaangażowanie wynikało z dobrej woli jednostek, a nie z celowego działania przedsiębiorstw. Odpowiedzialność w biznesie została na nowo zdefiniowana w latach 70. XX wieku. Komitet Rozwoju Gospodarczego w USA zaproponował wówczas zawarcie umowy społecznej, zgodnie z którą świat biznesu miał zaangażować się w odpowiadanie na społeczne potrzeby. 

Początkowo wydzielano trzy obszary społecznej odpowiedzialności biznesu:

  • zapewnianie miejsc pracy i wzrostu gospodarczego poprzez optymalne zarządzanie, 
  • prowadzenie biznesu w sposób etyczny i uczciwy wobec pracowników i klientów,
  • wsparcie dla społeczności i środowiska, w którym funkcjonuje przedsiębiorstwo1.

Z biegiem czasu katalog tych czynników znacząco się powiększył. Bez wątpienia wpływ na to miał przede wszystkim rozwój świadomości społecznej, postępująca globalizacja (która pozwoliła milionom firm działać na zdecydowanie szerszą skalę) oraz zupełnie nowe wyzwania związane w znacznej mierze z wpływem biznesu na środowisko naturalne.

CSR a regulacje prawne

Sama społeczna odpowiedzialność biznesu dotyczy przede wszystkim obszaru etyki i ma na celu nieustanne podnoszenie standardów związanych z prowadzeniem przedsiębiorstw. Wraz z rozwojem świadomości zmieniają się oczywiście również normy prawne, które regulują zasady współpracy przedsiębiorstw z ich otoczeniem. Wiele przepisów odnosi się wobec tego bezpośrednio lub pośrednio do działań, które wpisują się w ideę zrównoważonego rozwoju.

Ustawodawcy w szczególny sposób podchodzą do kwestii środowiskowych. Społeczna odpowiedzialność biznesu w Polsce w tym zakresie jest regulowana między innymi przez Ustawę z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach. Jej celem jest doskonalenie zarządzania odpadami i przetwarzania ich oraz minimalizacja powstawania odpadów niebezpiecznych dla środowiska naturalnego. Powstało również BDO, czyli Baza danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami, która wprowadza rozbudowane wymogi raportowania i dokumentowania procesu powstawania odpadów. 

Kolejnym obszarem wchodzącym w ramy CSR, który w znacznym stopniu regulują przepisy, jest oczywiście prawo pracy. Relacje pomiędzy przedsiębiorstwem a pracownikami nieustannie się zmieniają. Znakomicie świadczy o tym nowelizacja Kodeksu pracy implementująca dwie unijne dyrektywy: tak zwaną dyrektywę work-life balance i rodzicielską. Dzięki nim warunki współpracy mają stać się jeszcze bardziej przejrzyste i sprzyjać zachowaniu równowagi pomiędzy życiem prywatnym i zawodowym. Społeczeństwo ma odnosić korzyści między innymi dzięki wsparciu świadomego rodzicielstwa.

Pamiętaj jednak, że samo dostosowywanie firmowych procedur i decyzji do obowiązującego prawa jest po prostu obowiązkiem każdego przedsiębiorcy. Działanie w obrębie CSR jest zdecydowanie bardziej wymagające: przede wszystkim obejmuje inicjatywy wykraczające poza minimum, jakie wyznaczają aktualne przepisy. Tylko na tej podstawie możliwe jest budowanie wizerunku odpowiedzialnego przedsiębiorstwa.

Korzyści płynące z wdrażania zasad CSR w firmie

Bez wątpienia inwestowanie w obszar społecznej odpowiedzialności biznesu wiąże się z koniecznością zapewnienia odpowiednich nakładów czasu i środków. Ale warto zdecydować się na ten krok, ponieważ przyczynia się do rozwoju Twojego biznesu i wzrostu jego potencjału.

Jakie korzyści możesz dzięki temu zaobserwować? 

  • Budujesz zaufanie klientów do marki: według badania Marksteina 70% konsumentów chce wiedzieć, co wspierane przez nich marki robią w kontekście społecznych i ekologicznych zagrożeń, a 46% konsumentów skupia się na tych kwestiach szczególnie podczas podejmowania decyzji zakupowej2. Tę tendencję potwierdzają wyniki badania EY Future Consumer Index: 69% respondentów uważa, że inwestycje w zrównoważony rozwój są obowiązkiem uznanych marek3. Co może oznaczać, że świadomi konsumenci chętniej wybierają odpowiedzialne firmy.
  • Tworzysz wizerunek godnego zaufania pracodawcy: jednym z najważniejszych obszarów działania w ramach CSR jest budowanie społeczności wokół organizacji. Jej podstawowym elementem są oczywiście pracownicy. Rozwijanie odpowiedzialnego biznesu może być jednym z najważniejszych elementów strategii employer brandingowej. Dzięki niej łatwiej będzie Ci o zwiększenie zatrudnienia i tworzenie zespołów wnoszących wartość do Twojego przedsiębiorstwa. Według badań serwisu Double the Donation ponad 54% pracowników, którzy są dumni z wkładu swojej firmy w społeczeństwo, deklaruje pełne zaangażowanie w swoją pracę4.
  • Łatwiej o pozyskanie finansowania: CSR wpływa na relacje ze wszystkimi interesariuszami, w tym potencjalnymi inwestorami czy akcjonariuszami. Ta grupa w szczególny sposób zwraca uwagę na zrównoważony rozwój i etykę prowadzenia biznesu i uważnie przygląda się przedsiębiorstwom, którym zamierza powierzyć środki. Potencjalne ryzyko w przypadku tych interesariuszy może oznaczać nie tylko straty wizerunkowe, ale również finansowe.
  • Odpowiadasz na wyzwania współczesności: zachowywanie jak najwyższych standardów biznesowych pomoże Ci nie tylko działać zgodnie z obowiązującym prawem, ale również zachowywać elastyczność i gotowość na zupełnie nowe uwarunkowania. A bez wątpienia regulacje zmierzają w kierunku jeszcze bardziej restrykcyjnej realizacji idei związanych ze społeczną odpowiedzialnością biznesu.

Narzędzia CSR

Koncepcja CSR wymaga wprowadzenia w życie konkretnej strategii i jej konsekwentnej realizacji. W jej ramach musisz przede wszystkim sformułować odpowiednie założenia w zakresie zrównoważonego rozwoju korzystać z dostępnych możliwości.

Jakie narzędzia wykorzystuje społeczna odpowiedzialność biznesu? Przykłady inicjatyw, które możesz podjąć w konkretnych sferach działania, znajdziesz poniżej.

  • Kwestie środowiskowe: punktem wyjścia do zbudowania ekologicznego biznesu może być segregacja odpadów i wdrażanie programów mających na celu ograniczenie emisji czy produkcji zanieczyszczeń. Ważną rolę pełnią również inwestycje dążące do osiągnięcia neutralności klimatycznej, w tym w odnawialne źródła energii czy energooszczędne instalacje i urządzenia.
  • Kwestie lokalnej społeczności i pracowników: odpowiedzialne firmy działają lokalnie. Wsparcie inicjatyw pobliskich organizacji społecznych, finansowanie sportu, w tym sportu dzieci i młodzieży, programy mentoringowe czy współpraca ze szkołami i uczelniami pomogą Ci zbudować wiarygodny biznes. Oczywiście liczy się również to, co proponujesz własnym pracownikom. Coraz częstszym standardem jest transparentność dotycząca warunków zatrudnienia, oprócz tego możesz inwestować w szkolenia pracowników i ich długotrwały rozwój poprzez np. dofinansowanie studiów czy kursów doszkalających. Gama możliwości jest oczywiście zdecydowanie szersza: wśród nich znajdziesz chociażby większą liczbę dni wolnych od pracy czy różnego typu benefity pracownicze.
  • Kwestie społeczne: możesz również skupić się na społecznym aspekcie w szerszej perspektywie. Koncentruj się na działaniach spójnych z wartościami wyznawanymi przez Twoją markę. Pomyśl o wspieraniu stowarzyszeń i inicjatyw, które są ważne z Twojej perspektywy i reprezentują interesy grup, do których chcesz docierać.

Oczywiście o tym, czy strategia CSR jest skuteczna, możesz dowiedzieć się wyłącznie dzięki analizowaniu osiąganych efektów i pozyskiwaniu wymiernych danych. Jedną z metod oceny jakości wdrożenia koncepcji społecznej odpowiedzialności biznesu jest norma ISO 26000, która pozwoli Ci przyjrzeć się swoim działaniom w siedmiu obszarach5. Metodologią, która pod wieloma względami pokrywa się z CSR, ale bazuje na jeszcze bardziej wymiernych danych i raportowaniu, jest ESG. To podejście łączy w sobie czynniki środowiskowe, obszar społecznej odpowiedzialności i ładu korporacyjnego.

Wdrażanie zasad społecznej odpowiedzialności biznesu a cykl Deminga

Jeżeli zależy Ci na wprowadzeniu koncepcji społecznej odpowiedzialności biznesu w Twojej firmie, pewne jest jedno: to nie jednostkowy projekt, a proces, który nigdy się nie kończy. Aby zachować wiarygodność i osiągnąć cele, musisz nieustannie podnosić standardy zarządzania biznesem i zwiększać zaangażowanie w obszarze CSR. Zastosowanie tutaj znajduje cykl Deminga, który zakłada istnienie czterech zapętlonych etapów: planowania, wykonywania, sprawdzania i działania. Bezpośrednio z tej koncepcji wyrasta także idea ciągłego doskonalenia, która rozbudowuje cykl o pomiar, analizę, doskonalenie i standaryzację. Dzięki nim osiągniesz najlepsze rezultaty. 

Zwróć uwagę, że coraz bardziej piętnowane w świecie współczesnego biznesu są działania, które mają na celu wykorzystanie elementów CSR do polepszenia wizerunku firmy, o ile nie stoi za nimi rzeczywista chęć wsparcia zrównoważonego rozwoju (np. greenwashing odnosi się do obszaru ekologii). Wpływa to zarówno na relacje z konsumentami, jak i inwestorami – w każdym przypadku działaj więc odpowiedzialnie, rzetelnie i buduj zaufanie.

Czy społeczna odpowiedzialność biznesu to rozwiązanie dla małych firm?

CSR jest wymogiem w świecie dzisiejszego biznesu niezależnie od rozmiaru firmy czy branży, w której działa. Im szybciej wdrożysz w swoim przedsiębiorstwie inicjatywy mające wpływ na obszar społecznej odpowiedzialności biznesu, tym lepiej. Będzie Ci łatwiej o budowanie wiarygodności, podejmowanie kolejnych inicjatyw społecznych i środowiskowych oraz właściwe zarządzanie firmą. Oczywiście nie bez znaczenia pozostaje również komunikacja. Działanie zgodne z ideami CSR jest powodem do dumy, a odpowiednie mówienie o tym interesariuszom pozwoli Ci szybko rozwinąć skrzydła i znaleźć nowe biznesowe perspektywy.

1 https://accp.org/resources/csr-resources/accp-insights-blog/corporate-social-responsibility-brief-history/

2 https://www.businesswire.com/news/home/20191002005697/en/Consumers-Expect-the-Brands-they-Support-to-be-Socially-Responsible

3 https://assets.ey.com/content/dam/ey-sites/ey-com/pl_pl/topics/climate-change/raport_ing_ey_biznes-dla-klimatu_raport_o_zmianie_priorytetow_20-09-2021.pdf

4 https://doublethedonation.com/how-csr-impacts-businesses/

5 https://orka.sejm.gov.pl/WydBAS.nsf/0/37A32C021D2946D4C1258801002F6ED4/$file/Infos_295.pdf

Czy ten artykuł był przydatny?
średnia: 0 | 0 ocen

Przeglądaj tematy

  • #na startwięcej artykułów z tagiem:#na start
  • #bizneswięcej artykułów z tagiem:#biznes
  • #podatkiwięcej artykułów z tagiem:#podatki
  • #marketingwięcej artykułów z tagiem:#marketing
  • #prawowięcej artykułów z tagiem:#prawo
  • #strategiawięcej artykułów z tagiem:#strategia
  • #pracownicywięcej artykułów z tagiem:#pracownicy
  • #księgowośćwięcej artykułów z tagiem:#księgowość
  • #wideowięcej artykułów z tagiem:#wideo
  • #finansowaniewięcej artykułów z tagiem:#finansowanie
  • #ekowięcej artykułów z tagiem:#eko
  • #sprzedażwięcej artykułów z tagiem:#sprzedaż
  • #markawięcej artykułów z tagiem:#marka
  • #ESGwięcej artykułów z tagiem:#ESG
  • #pomysł na bizneswięcej artykułów z tagiem:#pomysł na biznes
  • #e-commercewięcej artykułów z tagiem:#e-commerce
  • #zmiany w prawiewięcej artykułów z tagiem:#zmiany w prawie
  • #internetwięcej artykułów z tagiem:#internet
  • #automatyzacjawięcej artykułów z tagiem:#automatyzacja
  • #wsparcie dla firmwięcej artykułów z tagiem:#wsparcie dla firm
  • #przewodnikwięcej artykułów z tagiem:#przewodnik
  • #AIwięcej artykułów z tagiem:#AI
  • #samodzielna księgowośćwięcej artykułów z tagiem:#samodzielna księgowość
  • #SEOwięcej artykułów z tagiem:#SEO
  • #leasingwięcej artykułów z tagiem:#leasing
  • #service designwięcej artykułów z tagiem:#service design
  • #instrukcjawięcej artykułów z tagiem:#instrukcja
  • #dokumentywięcej artykułów z tagiem:#dokumenty
  • #kredytwięcej artykułów z tagiem:#kredyt
  • #RODOwięcej artykułów z tagiem:#RODO
  • #ZUSwięcej artykułów z tagiem:#ZUS
  • #oszczędnościwięcej artykułów z tagiem:#oszczędności
  • #fakturywięcej artykułów z tagiem:#faktury
  • #dotacjewięcej artykułów z tagiem:#dotacje
  • #bankowośćwięcej artykułów z tagiem:#bankowość
  • #google analyticswięcej artykułów z tagiem:#google analytics
  • #ITwięcej artykułów z tagiem:#IT
  • #kontrahentwięcej artykułów z tagiem:#kontrahent
  • #media społecznościowewięcej artykułów z tagiem:#media społecznościowe
  • #ochrona środowiskawięcej artykułów z tagiem:#ochrona środowiska
  • #Polski Ładwięcej artykułów z tagiem:#Polski Ład
  • #umowywięcej artykułów z tagiem:#umowy
  • #analizawięcej artykułów z tagiem:#analiza
  • #ubezpieczeniewięcej artykułów z tagiem:#ubezpieczenie
  • #technologiewięcej artykułów z tagiem:#technologie
  • #faktoringwięcej artykułów z tagiem:#faktoring
  • #badaniewięcej artykułów z tagiem:#badanie
  • #długiwięcej artykułów z tagiem:#długi
  • #USwięcej artykułów z tagiem:#US
  • #wynagrodzeniawięcej artykułów z tagiem:#wynagrodzenia
  • #CEIDGwięcej artykułów z tagiem:#CEIDG
  • #inwestycjewięcej artykułów z tagiem:#inwestycje
  • #konkurencjawięcej artykułów z tagiem:#konkurencja
  • #urlopywięcej artykułów z tagiem:#urlopy
  • #webinarwięcej artykułów z tagiem:#webinar
  • #zdolność kredytowawięcej artykułów z tagiem:#zdolność kredytowa
  • #płynność finansowawięcej artykułów z tagiem:#płynność finansowa
  • #zakupywięcej artykułów z tagiem:#zakupy
  • #REGONwięcej artykułów z tagiem:#REGON
  • #kosztywięcej artykułów z tagiem:#koszty
  • #współpracawięcej artykułów z tagiem:#współpraca
  • #SEMwięcej artykułów z tagiem:#SEM
  • #gwarancjawięcej artykułów z tagiem:#gwarancja