Na czym polega zawieszenie działalności i jak to zrobić?

Prawo pozwala nie tylko na zamknięcie działalności gospodarczej, ale również na jej zawieszenie. Niezależnie od powodów swojej decyzji, możesz to zrobić na okres nie krótszy niż 30 dni. Na czym polega zawieszenie firmy? Na jakim formularzu należy zgłosić ten fakt? Czy zawieszenie działalności działa wstecz? Przeczytaj, co warto wiedzieć na ten temat.

Sytuacje, w których można zawiesić działalność gospodarczą

Prowadzenie działalności gospodarczej w obecnych czasach to nie lada wyzwanie. Wysoka inflacja, spowolnienie gospodarcze czy kryzys energetyczny powodują, że wielu właścicieli biznesów zawiesza działalność lub zamyka firmy. Na początek uściślijmy, co dokładnie oznacza zawieszenie.

Zawieszenie firmy to przerwanie prowadzenia działalności gospodarczej na określony czas - jednak nie krótszy niż 30 dni. W przypadku JDG działalność można zawiesić na czas nieokreślony lub określony. Z kolei spółki mogą zawiesić działalność na okres do 24 miesięcy.

Ustawodawca zezwala na wielokrotne ponawianie takiej czynności. Data rozpoczęcia zawieszenia może pokrywać się z datą złożenia wniosku do CEIDG, ale może być też wcześniejsza lub późniejsza niż data złożenia wniosku. Obecny stan prawny nie reguluje maksymalnej daty, do której zawieszający może się cofnąć. Data ta ma odpowiadać rzeczywistemu stanowi faktycznemu.

Jeżeli masz działalność gospodarczą wpisaną do CEIDG, to możesz skorzystać z prawa do jej zawieszenia, o ile nie zatrudniasz pracowników. Wyjątek stanowi tu zatrudnianie pracowników przebywających na m.in. urlopach macierzyńskich czy wychowawczych (zgodnie z art. 22 ust 2 ustawy Prawo przedsiębiorców). Ponadto z zawieszenia mogą skorzystać również spółki i inne jednostki widniejące w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS).

Jak zawiesić działalność gospodarczą?

Żeby zawiesić firmę, musisz poinformować o tym CEIDG za pomocą wniosku o zawieszenie działalności gospodarczej. Wypełniony formularz zostanie przekazany do:

• ZUS lub KRUS, 
• właściwego naczelnika urzędu skarbowego,
• Głównego Urzędu Statystycznego (GUS).

Co do zasady wniosek możesz złożyć na 4 sposoby:

1. osobiście w urzędzie miasta, dzielnicy lub gminy.
2. przez pełnomocnika (zakres pełnomocnictwa musi obejmować wszystkie czynności zawieszania działalności gospodarczej),
3. listem poleconym,
4. elektronicznie.

Zawieszenie działalności gospodarczej przez internet

Zawieszenie działalności online wykonasz w kilku prostych krokach.

1. Wejdź na stronę biznes.gov.pl.
2. Wybierz usługę „Zmień dane w CEIDG”.
3. Zaloguj się do swojego konta przedsiębiorcy przez login.gov.pl, wykorzystując profil zaufany lub e-dowód.

Jeśli jest to Twoje pierwsze logowanie, system pomoże Ci założyć konto.

Zawieszenie działalności a ZUS

Informacja o zawieszeniu działalności gospodarczej zostanie automatycznie przekazana do ZUS-u, więc nie musisz przekazywać tam żadnych dokumentów. ZUS utworzy za Ciebie odpowiednie formularze:

• ZUS ZWPA (wyrejestrowanie płatnika składek),
• ZUS ZWUA (wyrejestrowanie z ubezpieczeń osoby prowadzącej działalność gospodarczą oraz wyrejestrowanie z ubezpieczeń osób współpracujących),
• ZUS ZCNA (wyrejestrowanie członków rodziny osoby ubezpieczonej).

W trakcie zawieszenia nie płacisz składek ZUS. Przemyśl datę złożenia wniosku, ponieważ zawieszenie działalności w trakcie miesiąca jest równoznaczne z koniecznością zapłacenia składki zdrowotnej za cały miesiąc. Z kolei składka na ubezpieczenie społeczne jest liczona proporcjonalnie do liczby dni, w których w danym miesiącu Twoja firma funkcjonowała. Dlatego najlepiej zawiesić działalność od pierwszego dnia miesiąca. Jeśli tego dnia Twoja firma będzie jeszcze działać, zapłacisz pełną składkę zdrowotną.

Prowadzenie księgowości w okresie zawieszenia działalności

Jeśli w Twojej firmie prowadzona jest pełna księgowość, ustawa o rachunkowości może zwolnić Cię np. z obowiązków zamykania ksiąg rachunkowych - pod warunkiem, że Twoja firma była zawieszona przez cały rok obrotowy.

Nie zamykasz ksiąg rachunkowych, jeżeli:

• Twoja działalność w roku obrotowym przez cały czas pozostawała zawieszona,
• nie były dokonywane odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe i nie występowały inne zdarzenia wywołujące skutki o charakterze majątkowym lub finansowym.

Ponadto istnieje możliwość zwolnienia z innych obowiązków, takich jak:

• złożenie sprawozdania finansowego – za rok obrotowy, w którym firma była przez cały czas zawieszona,
• przeprowadzenie inwentaryzacji na ostatni dzień roku obrotowego.

Pamiętaj, że jeśli zawieszenie Twojej działalności trwa np. pół roku, niezbędne będzie zamknięcie ksiąg rachunkowych za rok obrotowy oraz sporządzenie sprawozdania finansowego.

Okres zawieszenia działalności gospodarczej w rozliczeniu rocznym

Warto mieć na uwadze, że pomimo zawieszenia masz obowiązek złożyć zeznanie roczne. Zeznanie roczne składasz bez względu na wysokość dochodu, nawet w przypadku jego braku.

W zależności od sposobu opodatkowania składasz:

do 31 stycznia: PIT-16A (rozliczenie w formie karty podatkowej, nie składasz rocznego zeznania podatkowego);

do 30 kwietnia:

• PIT-36 (rozliczenie według skali),
• PIT-36L (rozliczenie według stawki liniowej);
• PIT-28 (ryczałt od przychodów ewidencjonowanych);

do 31 marca: CIT-8 (działalność w formie spółki będącej podatnikiem CIT).

Czynności, jakie można podejmować w okresie zawieszenia działalności

Zgodnie z art. 25 ust. 2 ustawy Prawo przedsiębiorców w okresie zawieszenia działalności gospodarczej możesz:

• wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów (w tym rozwiązywać zawarte wcześniej umowy),
• przyjmować należności i regulować zobowiązania powstałe przed datą zawieszenia działalności firmy,
• zbywać własne środki trwałe i wyposażenie,
• uczestniczyć w postępowaniach sądowych, postępowaniach podatkowych i administracyjnych związanych z działalnością gospodarczą wykonywaną przed datą zawieszenia,
• wykonywać wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa,
• osiągać przychody finansowe, także z działalności prowadzonej przed datą zawieszenia,
• przejść kontrolę na zasadach przewidzianych dla przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą,
• powołać albo odwołać zarządcę sukcesyjnego.

Co ważne, w trakcie tego okresu podatnik ma obowiązek opłacać podatek od nieruchomości wykorzystywanych do prowadzenia firmy.

Korzyści i wady zawieszenia działalności

Możesz się zastanawiać, co daje zawieszenie działalności. Oto jakie korzyści wiążą się z takim rozwiązaniem:

• automatyczne wyrejestrowanie z ZUS,
• brak konieczności opłacania składek ZUS,
• brak konieczności opłacania podatków dochodowych (za okres zawieszenia nie wpłacasz zaliczek, nie rozliczasz ryczałtu lub karty podatkowej),
• brak konieczności składania deklaracji ZUS lub VAT.

Niestety zawieszenie działalności pozbawia ubezpieczenia zdrowotnego, chorobowego i wypadkowego. Dobrym rozwiązaniem w takiej sytuacji jest zarejestrowanie się do ubezpieczenia zdrowotnego członka Twojej rodziny lub skorzystanie z dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego.

Co istotne, czas trwania zawieszenia nie jest wliczany do lat pracy, co w przyszłości będzie wiązać się z mniejszym świadczeniem emerytalnym.

Prowadzenie własnej firmy obarczone jest ryzykiem. Utrata płynności finansowej, kryzys gospodarczy czy problemy ze zbyciem oferowanych usług lub towarów skłaniają do trudnych decyzji. Zanim zdecydujesz się na zamknięcie biznesu, rozważ możliwość zawieszenia go.