ZUS dla jednoosobowej działalności. Co musisz o nim wiedzieć?

Składki na ubezpieczenia ZUS to podstawowy wydatek prowadzenia własnej działalności. Jeszcze przed jej założeniem dowiedz się, ile wynosi ZUS dla jednoosobowych firm i jak możesz uzyskać oszczędności w początkowym okresie.

Konieczność odprowadzania składek na konto Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jest z perspektywy wielu przedsiębiorców jednym z największych obciążeń, z jakimi wiąże się prowadzenie firmy. Wynika to nie tylko z ich wysokości, ale również wymogu opłacania ich niezależnie od tego, czy Twój biznes przynosi zyski czy straty. Dobra informacja jest jednak taka, że uzyskanie oszczędności jest możliwe, a w niektórych przypadkach możesz prowadzić działalność nawet bez regulowania składek na ubezpieczenie społeczne. Jednak odpowiedź na pytanie, ile wynosi ZUS dla firm, wymaga bliższego przyjrzenia się konkretnej sytuacji. W wielu sytuacjach masz możliwość skorzystania z ulg, które pomogą Ci zachować więcej środków dla siebie - zwłaszcza w początkowym okresie działania.

Jakie składki ZUS obowiązują JDG?

Podczas zakładania firmy i jej rejestracji w CEIDG dokonujesz również zgłoszenia przedsiębiorcy jako płatnika składek do ZUS-u. Jednocześnie możesz zgłosić siebie (oraz członków swojej rodziny, jeżeli masz taką potrzebę) do ubezpieczeń.

Jeżeli Twoja działalność stanowi jedyny tytuł do ubezpieczeń, czyli nie masz umowy o pracę albo nie pobierasz emerytury lub renty, musisz zarejestrować się i opłacać następujące ubezpieczenia:

• zdrowotne,
• emerytalne,
• rentowe,
• wypadkowe
• z funduszu pracy,

To podstawowa kwestia, która wpływa na koszty, jakie trzeba będzie odprowadzać do ZUS. Własna działalność w początkowym okresie pozwoli Ci jednak uzyskać znaczne zniżki. Pod pewnymi warunkami możesz najpierw skorzystać z ulgi na start, a następnie preferencyjnych składek.

Pamiętaj też, że jeśli w swojej firmie zatrudniasz pracowników i współpracowników (np. na podstawie umowy zlecenia), również jako płatnik składek, w myśl Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych masz obowiązek zgłoszenia ich do ZUS-u. Obowiązkowo w ciągu 7 dni od dnia rozpoczęcia przez nich pracy. Warto w tym miejscu podkreślić, że ubezpieczenie dla właścicieli działalności gospodarczych wciąż jest dobrowolne. Z drugiej jednak strony, jest to wydatek obowiązkowy, jeśli Twoja firma zatrudnia pracowników. Poza tym musisz odprowadzić składkę na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych - z tego obowiązku wyłącza są:

• kobiety po 55 roku życia,
• mężczyźni po 60 roku życia

Ulga na start - oszczędności na samym początku

Jeśli testujesz swój pomysł i sprawdzasz, czy dzięki niemu osiągniesz stabilne dochody, nie martw się o wysokie koszty prowadzenia firmy w pierwszym okresie. ZUS z tytułu prowadzenia własnej działalności w ciągu pierwszych sześciu miesięcy może ograniczać się wyłącznie do opłacania składki zdrowotnej dzięki zastosowaniu Ulgi na start.

Aby móc skorzystać ze zwolnienia, musisz spełniać następujące warunki:

• zakładasz pierwszą firmę albo od zawieszenia lub zamknięcia Twojej poprzedniej działalności minęło przynajmniej 60 miesięcy;
• nie będziesz świadczyć usług na rzecz byłego pracodawcy, które miałyby pokrywać się z obowiązkami wykonywanymi podczas pracy na etacie.

Składka ZUS dla osób rozpoczynających działalność w większości przypadków może być więc bardzo niska, a jedynym wydatkiem pozostaną składki zdrowotne. Ich wysokość zależy przede wszystkim od formy opodatkowania, jaką wybierzesz. W przypadku skali podatkowej i podatku liniowego będzie ona uzależniona od dochodu wypracowanego w ciągu poprzedniego miesiąca. Jeżeli zdecydujesz się na ryczałt, stawka składki zdrowotnej będzie zależna od przedziału rocznych lub bieżących przychodów.

Zwróć uwagę, że możliwość skorzystania z ulgi na start obejmuje 6 miesięcy kalendarzowych. W związku z tym, jeżeli złożysz zgłoszenie w trakcie trwania miesiąca, okres ten zacznie się naliczać dopiero w następnym miesiącu. Przykładowo: jeśli założysz swoją firmę trzeciego stycznia, to ulga na start będzie obowiązywać aż do 31 lipca, czyli niemal przez siedem miesięcy!

Preferencyjne składki ZUS - w późniejszym czasie zapłacisz mniej!

Atrakcyjna składka ZUS na początku działalności nie musi wcale ograniczać się wyłącznie do pierwszych 6 miesięcy. Po upływie tego okresu masz możliwość skorzystania z preferencyjnej podstawy, którą zwykle określa się jako mały ZUS. Jakie koszty poniesiesz w tym wariancie? Podstawa, która służy do obliczania składki, nie może być niższa niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę. W 2022 roku była to kwota 903 zł (30% z 3010 zł).

Ile wynosi ZUS w przypadku prowadzenia działalności i korzystania z preferencyjnej podstawy? Obecnie (4Q 2022 r.) jest to 263,59 zł lub 285,71 zł - w zależności od tego, czy chcesz otrzymywać świadczenie chorobowe. Na tę kwotę składa się natomiast:

• Składka emerytalna - 176,27 zł,
• Składka rentowa - 72,24 zł,
• Składka chorobowa (nieobowiązkowa) 22,12 zł,
• Składka wypadkowa 15,08 zł.

Aby skorzystać z preferencyjnej podstawy składek, musisz także spełniać warunki analogiczne do tych obowiązujących w przypadku ulgi na start. Nie może więc skorzystać z niej przedsiębiorca, który prowadził firmę w okresie 60 miesięcy poprzedzających założenie działalności lub świadczy usługi na rzecz byłego pracodawcy.

Musisz również pamiętać, że obniżona podstawa ma wpływ na wysokość wypłaconych świadczeń, w tym zasiłku chorobowego, jeśli zdecydujesz się opłacać tę składkę, oraz funduszy odprowadzanych na Twoje konto emerytalne.

Mały ZUS Plus: płacisz mniej po okresie ulg

Rozpoczęcie działalności gospodarczej ZUS traktuje ulgowo. Nie oznacza to jednak, że po pierwszych 30 miesiącach musisz opłacać na JDG ZUS w pełnym wymiarze. Przedsiębiorcy, którzy w poprzednim roku kalendarzowym prowadzili działalność przez przynajmniej 60 dni, a ich przychody z tego tytułu nie przekroczyły 120 000 zł, mogą skorzystać z ulgi Mały ZUS Plus. Łącznie jest to możliwe przez 36 miesięcy w ciągu kolejnych 60 miesięcy.

Ponadto z tej opcji nie mogą skorzystać przedsiębiorcy, którzy w poprzednim roku wykonywali działalność w ramach wolnych zawodów, jako wspólnicy spółki jawnej, partnerskiej, komandytowej lub jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością albo ich działalność dotyczyła prowadzenia publicznej lub niepublicznej szkoły czy podobnych placówek.

Ile wynosi ZUS na własnej działalności w takim przypadku? Najpierw musisz ustalić podstawę składki - w tym celu pomnóż przeciętny miesięczny dochód razy 0,5. Otrzymany wynik powinien mieścić się pomiędzy kwotą 903 zł (30% minimalnego wynagrodzenia - podstawa dla preferencyjnych składek - jeżeli otrzymasz niższą wartość, to jako podstawę musisz przyjąć tę kwotę) oraz 3553,20 zł (60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia - podstawa dla "dużego ZUS-u").

Pełna wysokość składek, czyli tzw. duży ZUS

Oczywiście każdego przedsiębiorcę, który chce rozwijać swój biznes, czeka konieczność regulowania podstawowych składek ZUS. W ich przypadku podstawą jest60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Będzie Cię to obowiązywać po skorzystaniu z Ulgi na start, preferencyjnej podstawy oraz opcjonalnie Małego ZUS-u Plus.

Ile wynosi pełna składka ZUS na działalności gospodarczej? W 2022 roku przy podstawie wymiaru w wysokości 3553,20 zł jest to 1124,23 zł bez ubezpieczenia chorobowego i 1211,28 zł, jeżeli zdecydujesz się płacić te składki.

Zwróć uwagę, że w przypadku dużego ZUS-u poza ubezpieczeniami emerytalnym, rentowym, wypadkowym i chorobowym musisz również odprowadzać 2,45% podstawy wymiaru na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy - obowiązek zapłaty tych składek nie dotyczy kobiet, które ukończyły 55 lat i mężczyzn po 60 roku życia.

Składki ZUS dla JDG - do kiedy trzeba je zapłacić?

Pamiętaj o terminowym opłacaniu składek. I to od samego początku prowadzenia działalności. Kiedy pierwszy ZUS po założeniu firmy powinien trafić na konto Zakładu Ubezpieczeń Społecznych? Masz na to czas do 20 dnia miesiąca następującego po rozpoczęciu działalności. Takie same zasady dotyczą również kolejnych miesięcy. Zadbaj o to, by Twoje składki były rozliczane co miesiąc, nawet jeśli zaliczkę na podatek regulujesz w trybie kwartalnym.

Wobec tego musisz prowadzić odpowiednią księgowość i prawidłowo obliczać wysokość należnych składek. Na innych zasadach wygląda to na ryczałcie, gdzie decyduje przychód roczny. Pamiętaj jednak, że jeśli w ciągu roku dojdzie do przekroczenia ustalonego przez Ciebie progu przychodu, musisz wyrównać należne składki na formularzu rocznym - na formularzach DRA odnajdziesz odpowiednie rubryki, gdzie możesz wpisać kwoty składek. Zanim wyślesz dokument do ZUS-u, upewnij się, że na koncie nie powstała nadpłata lub niedopłata!

Kiedy można zrezygnować ze składek?

Ulga na start to nie jedyna sytuacja, w której możesz prowadzić działalność gospodarczą bez opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Nie będzie to również konieczne, jeżeli pracujesz na etacie i osiągasz z tego tytułu wynagrodzenie wyższe od minimalnej pensji. W tym przypadku nadal musisz jednak opłacać składki zdrowotne zgodnie z założeniami przyjętymi dla wybranej przez Ciebie formy opodatkowania.