Jak przejść na Mały ZUS i kto ma do tego prawo?

iStock, filadendron

Początkujący przedsiębiorcy mają do dyspozycji pewne rozwiązania, które pozwalają zaoszczędzić na ubezpieczeniach społecznych. Jednym z nich jest Preferencyjny ZUS (zwany Małym ZUS-em), który można zastosować po zakończeniu Ulgi na start. Zobacz, dla kogo stworzono ten rodzaj ulgi i co zrobić, aby maksymalnie wykorzystać dostępne możliwości oszczędzania na składkach.

Koniec Ulgi na start? Zobacz, co dalej

Na samym początku biznesowej drogi na przedsiębiorców czeka Ulga na start, czyli możliwość całkowitego zwolnienia z płatności składek społecznych. Oszczędności są więc olbrzymie, ale ulga trwa jedynie pół roku. Po tym czasie nie musisz jedna od razu przechodzić na pełne składki. Może skorzystać z preferencyjnej podstawy wymiaru składek, czyli Małego ZUS-u. Przez jaki okres obowiązuje ta ulga? Składki w niższym wymiarze możesz opłacać przez kolejne 24 miesiące. 

W przeciwieństwie do Ulgi na start w ramach Preferencyjnego ZUS-u przedsiębiorca opłaca już składki na ubezpieczenia społeczne, jednak od niższej podstawy wymiaru, która wynosi 30% minimalnego wynagrodzenia. Dla porównania przy pełnym ZUS-ie jest to 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia. Zgłoszenie do Małego ZUS-u pozwala jednak na zachowanie większej części wypracowanego dochodu.

Kto może skorzystać z Preferencyjnego ZUS-u?

Mały ZUS dla przedsiębiorcy jest dostępny pod warunkiem spełnienia określonych kryteriów. Przede wszystkim nie możesz prowadzić działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, wykonując te same zadania, które były wcześniej realizowane w ramach etatu (dotyczy to bieżącego i poprzedniego roku podatkowego). Ponadto z Małego ZUS-u nie skorzysta przedsiębiorca, który w ciągu poprzednich 5 lat:

• prowadził pozarolniczą działalność gospodarczą,
• wykonywał działalność artystyczną, twórczą lub wolny zawód,
• był wspólnikiem jednoosobowej spółki z o.o., spółki komandytowej lub partnerskiej,
• prowadził szkołę, przedszkole lub inną placówkę na podstawie Prawa oświatowego.

Pamiętaj również, że nadal musisz opłacać składkę zdrowotną, której wysokość zależy od wybranej formy płacenia podatku i osiąganego przychodu lub dochodu.

Jak przejść z Ulgi na start na Mały ZUS?

Jak płacić tzw. Mały ZUS? Przede wszystkim zadbaj o formalności. Zgłoszenia dokonasz na formularzu ZUS ZUA. Prawidłowy kod to 05 70 XX lub 05 72 2X, jeśli przysługuje Ci renta z tytułu niezdolności do pracy. Szósta cyfra (X) określa stopień niepełnosprawności:

Możesz dokonać zgłoszenia również podczas rejestrowania działalności gospodarczej. 

Dokumenty należy złożyć w odpowiednim terminie: masz na to 7 dni od zakończenia okresu Ulgi na start. Zgłoszenia możesz dokonać przez Platformę Usług Elektronicznych ZUS, program e-Płatnik lub bezpośrednio w placówce ZUS, jeśli zatrudniasz  do 5 osób.

Mały ZUS 2025: ile wyniesie?

W 2025 roku minimalna podstawa wymiaru składek dla Preferencyjnego ZUS-u ma wynieść 1399,80 zł (30% × 4666 zł minimalnego wynagrodzenia). Od tej kwoty naliczane będą wartości poszczególnych ubezpieczeń: 

• emerytalne (19,52%), 
• rentowe (8%), 
• wypadkowe (1,67%)
• dobrowolna składka chorobowa (2,45%). 

Minimalna składka w 2025 roku wyniesie więc 442,90 zł (bez ubezpieczenia chorobowego i składki zdrowotnej).

Co po Małym ZUS-ie (Preferencyjnym)?

Po zakończeniu 24-miesięcznego okresu masz obowiązek wyrejestrowania z ubezpieczeń i dokonania ponownej rejestracji. Nie musi się to jednak wiązać z przejściem na tzw. duży ZUS. Jest jeszcze jedno rozwiązanie, z którego może skorzystać część przedsiębiorców.

Kiedy można przejść na Mały ZUS Plus? Twój przychód w poprzednim roku nie może przekraczać 120 000 zł. Ulga może być stosowana przez 36 miesięcy w ciągu kolejnych 60 miesięcy prowadzenia działalności, a w okres ten wlicza się również korzystanie z małego ZUS. W przypadku Małego ZUS-u Plus podstawa wymiaru składek zależy od dochodu osiągniętego w poprzednim roku kalendarzowym, ale nie może być niższa niż przy Preferencyjnym ZUS-ie i wyższa niż przy pełnym ZUS-ie.