Przejście na Mały ZUS Plus w ciągu roku – czy jest możliwe?

Składki na ubezpieczenia społeczne, a dokładniej ich wysokość, to dla wielu osób prowadzących swoją własną działalność gospodarczą prawdziwy „kamień w bucie”. Składki te bowiem uwierają, a czasem też rozpraszają i nie dają w pełni skupić się na pracy i rozwoju firmy. Kamień ten wcale nie musi być jednak tak duży! Istnieją programy, które pozwalają na opłacanie składek w niższej wysokości. Jednym z nich jest Mały ZUS Plus. Wyjaśniamy, jak z niego skorzystać i czy możliwe jest przejście na Mały ZUS Plus w trakcie roku.

Co oznacza przejście na Mały ZUS Plus?

Mały ZUS Plus to jedna z dobrowolnych ulg, która pozwala opłacać składki zusowskie w niższej niż standardowo wysokości przez 36 miesięcy w ciągu ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych. Podstawa wymiaru składki nie może być niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia oraz wyższa niż 60% kwoty prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w danym roku.

Przejście na Mały ZUS Plus jest możliwe dla wszystkich przedsiębiorców, którzy:

• w poprzednim roku kalendarzowym uzyskali przychody z prowadzonej działalności gospodarczej, które nie przekroczyły 120 000 zł (próg ten jest proporcjonalnie niższy, jeśli działalność gospodarcza była prowadzona przez część roku kalendarzowego);
• w poprzednim roku kalendarzowym prowadzili działalność gospodarczą przez co najmniej 60 dni kalendarzowych;
• w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nie wykonują zadań, które wykonywali w obecnym bądź minionym roku kalendarzowym na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy;
• nie wykorzystali jeszcze maksymalnego 36-miesięcznego okresu korzystania z Małego ZUS-u Plus w ciągu ostatnich 60 miesięcy prowadzenia działalności;
• w poprzednim roku kalendarzowym nie korzystali z opodatkowania kartą podatkową przy jednoczesnym zwolnieniu z podatku VAT; 
• nie podlegają ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu innej pozarolniczej działalności gospodarczej;
• w poprzednim roku kalendarzowym nie wykonywali działalności twórczej lub artystycznej, ani wolnego zawodu oraz nie prowadzili publicznej lub niepublicznej szkoły, formy wychowania przedszkolnego lub placówki (bądź zespołu);
• w poprzednim roku kalendarzowym nie byli wspólnikiem spółki partnerskiej, jawnej, komandytowej lub jednoosobowej spółki z o.o.

Jak przejść na Mały ZUS Plus?

Jeśli spełniasz wszystkie powyższe wymogi, możesz zarejestrować się do Małego ZUS-u Plus, by płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne. W tym celu wyrejestruj się z dotychczasowego ubezpieczenia. Zrobisz to za pomocą druku ZUS ZWUA, który możesz złożyć listownie, osobiście w wybranej placówce ZUS-u lub elektronicznie (za pośrednictwem portalu eZUS). W dokumencie wskaż:

• wszystkie dane identyfikacyjne;
• kod dotychczasowego ubezpieczenia, a więc:
  • kod zaczynający się od 05 10 lub 05 12 – jeżeli podlegasz ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej bez żadnych dobrowolnych programów,
  • kod zaczynający się od 05 70 lub 05 72 – jeżeli właśnie kończysz korzystanie z preferencyjnych składek (czyli Małego ZUS-u);
• datę wyrejestrowania z dotychczasowych ubezpieczeń (jeżeli przechodzisz z Małego ZUS-u na Mały ZUS Plus, to data ta odpowiadać powinna pierwszemu dniu, w którym preferencyjne składki już nie będą Cię obowiązywać);
• przyczynę wyrejestrowania, którą należy wskazać poprzez wpisanie kodu 600.

Jeżeli druk ZUS ZWUA chcesz złożyć elektronicznie, musisz zarejestrować się na portalu eZUS. Następnie wykonaj poniższe kroki. 

1. Zaloguj się i przejdź do zakładki „Płatnik”, którą znajdziesz w prawym górnym roku strony. 
2. Po lewej stronie w menu wybierz kategorię „Panel Płatnika”, a następnie kliknij przycisk „Aktywuj ePłatnika”.
3.  Po aktywowaniu ePłatnika w prawym górnym rogu pojawi się czerwona zakładka  „ePłatnik”. Następnie z menu po lewej wybierz „ kategorię „Kreatory”, a potem opcję „Obsługa ubezpieczonego”.
4. Wypełnij formularz w kreatorze.
5. Po uzupełnieniu wszystkich danych zweryfikuj ich poprawność.
6. Podpisz dokument Podpisem ePUAP, podpisem osobistym czy kwalifikowanym podpisem elektronicznym i wyślij go do ZUS-u.

Po wyrejestrowaniu się z obecnego ubezpieczenia musisz dokonać ponownej rejestracji. W tym celu złóż dokument ZUS ZUA. Właściwy druk składasz dokładnie tak samo, jak wcześniejszy formularz ZUS ZWUA. 

Pamiętaj o prawidłowym wskazaniu kodu tytułu ubezpieczenia, a więc w przypadku Małego ZUS-u Plus kodu zaczynającego się od 05 90 albo od 05 92 (dla osób posiadających rentę z tytułu niezdolności do pracy). Data powstania obowiązku ubezpieczeń co do zasady powinna być zbieżna z datą wyrejestrowania z wcześniejszego ubezpieczenia. To pozwala zachować ciągłość ubezpieczenia.

Jak przejść z Preferencyjnego ZUS-u na Mały ZUS Plus w ciągu roku?

Standardowy termin zgłoszenia do Małego ZUS-u Plus to 31 stycznia. Jeżeli nie złożysz wszystkich wyżej wymienionych dokumentów w tym terminie, to, co do zasady, Mały ZUS Plus nie będzie dla Ciebie dostępny aż do końca roku. Przejście na Mały ZUS Plus w trakcie roku jest jednak możliwe w dwóch sytuacjach:

• w przypadku przedsiębiorców, którzy przez 24 miesiące korzystali z preferencyjnych składek, np. ulgi Mały ZUS;
• po wznowieniu lub rozpoczęciu działalności gospodarczej po 24 stycznia 2024.

Właściwe dokumenty trzeba w tych sytuacjach złożyć w ciągu 7 dni od dnia spełnienia warunków uprawniających do przejścia na Mały ZUS Plus. 

Jeżeli więc preferencyjny ZUS zakończy się u Ciebie w czerwcu, to przejście z tzw. Małego ZUS-u na Mały ZUS Plus będzie możliwe w lipcu (maksymalnie do 7 dni po spełnianiu warunków Małego ZUS-u Plus). 

Ważne jest jeszcze omówienie przypadku, w którym przedsiębiorca wykorzystał 36 miesięcy Małego ZUS-u Plus, ale od tego czasu minęły już 2 lata. Techniczne po tym okresie może ponownie ubiegać się o skorzystanie z ulgi (zgodnie z wyrokiem Sądu Okręgowego w Gorzowie Wielkopolskim (sygn. akt VI I 147/24)). Nie jest to jednak możliwe w trakcie roku. Przedsiębiorca może zgłosić się do Małego ZUS-u Plus wyłącznie do 31 stycznia danego roku.