Metoda SMART sposobem na skuteczne wyznaczanie celów w firmie

Zdaniem naukowców z uniwersytetu w Scranton w Pensylwanii, jedynie 8% osób spełnia swoje postanowienia noworoczne¹. Być może statystyki te wyglądałyby bardziej obiecująco, gdyby do wyznaczania sobie celów na nowy rok wykorzystać metodę SMART. Co to jest? Dlaczego warto wcielić tę koncepcję nie tylko do swojego życia prywatnego, ale i zawodowego? Dowiedz się, jak mądrze planować cele dla swojego przedsiębiorstwa!

Czym jest metoda SMART?

Koncepcja SMART to metoda wyznaczania celów. Jej nazwa jest akronimem od angielskich słów:

• specific,
• measurable,
• attractive,
• realistic,
• time defined.

Z kolei samo słowo „smart” tłumaczone jest jako „sprytny” lub „mądry”, co w odniesieniu do założeń metody nie jest przypadkowe. Koncepcja ta służy do formułowania takich celów, które mają większą szansę na pomyślną realizację. Ponadto tak wyznaczone cele dają podpowiedź, jak je osiągnąć.

Założenia „mądrego” wyznaczania celów

Z nazwy metody SMART wynika, że mądrze wyznaczony cel jest sprecyzowany, mierzalny, atrakcyjny, realistyczny i osadzony w czasie. Co to dokładnie oznacza?

S – specific (sprecyzowany)

Wyznaczając cele metodą SMART, nie można poprzestać na ogólnikach. Cele powinny być precyzyjne i zdefiniowane na podstawie pewnych wartości, np. liczb czy wielkości. Podczas planowania musisz określić, co chcesz osiągnąć, dlaczego i w jaki sposób. Dzięki temu będzie jasne, co należy zrobić i kiedy cele zostaną spełnione.

M – measurable (mierzalny)

Cele SMART określ tak, aby możliwe było mierzenie postępów ich realizacji. Musisz wiedzieć, na jakim etapie jesteś i kiedy plan zostanie ukończony. Liczą się konkrety, czyli wartości liczbowe. Nieprzypadkowo na myśl przychodzą kluczowe wskaźniki efektywności, czyli KPI (ang. Key Performers Indicators). 

A – attractive (atrakcyjny)

Ta cecha wyznaczenia celów metodą SMART nie odnosi się bynajmniej do kwiecistości języka, jakim sformułujesz swoje plany. Atrakcyjność celów ma motywować Cię do ich osiągnięcia. Założone plany powinny stanowić wyzwanie, wymagać czasu i poświęceń, sprawiać trudności, a nawet zmuszać do nauki nowych rzeczy. Jeśli wybierzesz sobie i swoim pracownikom zbyt prosty cel, być może nie poczujesz wystarczającej satysfakcji z jego osiągnięcia.

R – realistic (realistyczny)

Szukając wymagających celów do wyznaczenia, musisz jednak zwrócić uwagę na ich realność. Metoda planowania SMART zakłada, że cel powinien być możliwy do osiągnięcia przy uwzględnieniu sił i zasobów, którymi dysponujesz. Oznacza to, że musi być adekwatny do możliwości. Zbyt ambitne plany nie zmotywują Cię do działania.

T – time-based (terminowy)

Kiedy sformułujesz już precyzyjny, mierzalny, atrakcyjny i realny cel, musisz określić termin jego realizacji. Konkretna data jeszcze bardziej napędzi Cię do działania, a także umożliwi Ci ustalenie harmonogramu dla poszczególnych etapów planu. To usprawni Twoją pracę!

Jak planować mądrzej? Metoda SMARTER

W ciągu wielu lat koncepcja SMART była rozwijana – tak narodziła się metodyka SMARTER, a więc mądrzejszego wyznaczania celów. Dodatkowe litery oznaczają tutaj następujące cechy:

• E – evaluated (oceniany) – sformułowany cel powinien być możliwy do ocenienia zarówno pod kątem poziomu realizacji, jak i efektywności. Jest to swego rodzaju rozwinięcie mierzalności.
• R – revised (regulowany) – plany muszą być skonstruowane tak, aby można było je modyfikować, jeśli zajdzie taka potrzeba.

Metodologia SMART w praktyce

Zastosowanie metody SMART jest niemal nieograniczone. Jej założenia są podstawą ustalania celów strategicznych, z których następnie wynikają poszczególne czynności operacyjne wykonywane na co dzień przez Ciebie i Twoich pracowników. Metodę możesz wykorzystać do planowania działań marketingowych, rozwojowych czy sprzedażowych.

Zastanawiasz się, jak zastosować założenia metody wyznaczania celów SMART w praktyce? Z pewnością lepiej zrozumiesz mechanizm koncepcji na przykładzie. Załóżmy, że chcesz zwiększyć zyski swojego sklepu internetowego. Wyznaczasz sobie zatem sprytny cel: Do końca grudnia zwiększę zysk netto ze sklepu internetowego o 50% w odniesieniu do poprzedniego roku.

Plan jest:

• konkretny – pragniesz wyższych zysków, które trafią bezpośrednio do Twojej kieszeni;
• mierzalny – zysk ma zwiększyć się o 50% w stosunku do ubiegłego roku;
• atrakcyjny/istotny – większy zysk jest ważny dla funkcjonowania firmy i na pewno zmotywuje Cię do działania;
• realny/osiągalny – wiesz, że Ty i Twój zespół jesteście w stanie osiągnąć więcej niż obecnie;
• terminowany – zakładasz, że osiągniesz ten cel do końca obecnego roku.

W ten sam sposób możesz formułować cele podrzędne, które przybliżą Cię do realizacji głównych zamierzeń. Powodzenia!

¹ https://www.medexpress.pl/blogosfera/postanowienia-noworoczne-2023-a-moze-powiedziec-im-nie-86132/