Na czym polega ekologistyka w przedsiębiorstwie? Jak zoptymalizować zarządzanie odpadami w firmie?
Wprowadzanie na rynek produktów nieodłącznie wiąże się z powstawaniem odpadów. Umiejętne zarządzanie nimi w taki sposób, aby jak najmniej obciążały środowisko naturalne, to ważny obowiązek przedsiębiorców. Jeżeli zależy Ci na tym, aby zoptymalizować procesy, oszczędzać i jednocześnie budować renomę marki, ekologistyka może przynieść Ci wiele korzyści.
Czym jest ekologistyka w przedsiębiorstwie?
Logistyka kojarzy się z procesem planowania przepływu materiałów i towarów w taki sposób, aby jak najefektywniej docierały do końcowego odbiorcy. Oczywiście cykl życia produktów nie kończy się na dostawie, tak samo jak nie kończy się na niej odpowiedzialność producenta czy dystrybutora. Obejmuje również eksploatację oraz jej zakończenie, i wiąże się z powstaniem odpadu. W tym momencie decydującą rolę zaczyna odgrywać ekologistyka.
Definicja ekologistyki odnosi się do wszystkich działań związanych z procesami logistycznymi dotyczącymi odpadów. W zależności od ich charakteru, mogą obejmować procedury zbierania, transportu, magazynowania, recyklingu i utylizacji odpadów. Ekologistyka, podobnie jak w przypadku tradycyjnej logistyki, ma zapewnić jak największą wydajność procesów i ograniczać koszty. Dlatego warto zainteresować się tym zagadnieniem niezależnie od tego, jaki profil ma Twoja firma.
Odpowiedni system pozwoli Ci nie tylko należycie wywiązywać się ze zobowiązań, jakie na przedsiębiorców nakłada obowiązujące prawo, ale również oszczędzać i kształtować wizerunek marki zaangażowanej w poszukiwanie i wdrażanie proekologicznych rozwiązań w firmie.
Ekologistyka w transporcie i nie tylko
Współczesna ekologistyka nie ogranicza się wyłącznie do organizacji zbiórki i transportu odpadów oraz poddawaniu ich recyklingowi lub utylizacji. W jej ramach uwzględnia się zdecydowanie więcej procesów mających na celu optymalizację zarządzania odpadami i tym samym poprawę stanu środowiska naturalnego.
Przykłady ekologistyki obejmują:
- stosowanie opakowań i materiałów biodegradowalnych i przyjaznych środowisku,
- projektowanie produktów, które w jak największym stopniu mogą być poddawane recyklingowi,
- zapewnianie kompleksowego systemu odbioru odpadów od konsumentów,
- usprawnianie oceny cyklu życia produktu,
- edukację klimatyczną i ekologiczną, która wspiera proekologiczne postawy wśród konsumentów,
- zaangażowanie w zewnętrzne inicjatywy proekologiczne,
- opracowanie specjalnych procesów umożliwiających neutralizację materiałów niebezpiecznych,
- zarządzanie systemami informatycznymi wspierającymi obrót odpadami,
- sprawozdawczość i monitorowanie procesów,
- inwestycje w badania i rozwój w obrębie ekologistyki i obrotu odpadami.
Czynniki wpływające na rozwój ekologistyki
Rozwój ekologistyki bez wątpienia wynika przede wszystkim ze zmieniającej się świadomości społecznej i potrzeb samych konsumentów. Według raportu „2023 Buying Green Report” aż 90% badanych jest w stanie zapłacić więcej za produkt w zrównoważonym opakowaniu, aby ograniczyć negatywny wpływ na środowisko naturalne1. W ślad za tymi oczekiwaniami idą regulacje prawne. Już teraz to na przedsiębiorstwach w znacznej mierze spoczywa odpowiedzialność za odpady, za których powstanie – bezpośrednio lub pośrednio – odpowiadają.
W tym kontekście jednym z najważniejszych dokumentów prawnych jest Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach. Wprowadza między innymi zintegrowany system teleinformatyczny BDO (Baza Danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce Odpadami). Wiele firm odpowiadających za wprowadzanie produktów i opakowań na rynek musi uzyskać wpis do specjalnego rejestru i prowadzić sprawozdawczość w tym zakresie.
Wraz z rozwojem technologii i świadomości społecznej rośnie liczba przykładów dobrych praktyk i rozwiązań mających na celu optymalizację ekologistyki. Na coraz większą skalę jest wykorzystywana ocena cyklu życia produktu (LCA – ang. life cycle assessment) pozwalająca określić, jak konkretny produkt wpływa na środowisko naturalne. Uwzględnia przy tym cały przekrój czynników - od wykorzystywanych zasobów naturalnych i emisyjności towarzyszącej produkcji po ekologistykę. Koszty środowiskowe można szacować w bardzo wymierny sposób, bo– zastosowanie mają konkretne normy ISO i standardy, które wciąż się rozwijają.
Wskazówki dotyczące zarządzania odpadami w firmie i ekologistyki
Dobrze zoptymalizowane procesy pozwolą Ci wywiązać się z nakładanych przez prawo obowiązków, wypracować oszczędności i zyskać wiarygodność w oczach nie tylko konsumentów, ale również interesariuszy, w tym inwestorów. Od czego zacząć? Poniżej znajdziesz kilka wskazówek.
- Audyt dotychczasowych działań: przeanalizuj wykorzystywane do tej pory systemy zarządzania odpadami. Poszukaj mocnych i słabych punktów, w tym procesów, które okazują się najbardziej angażujące pod względem finansowym, czasowym i organizacyjnym.
- Poszukaj sposobów na ograniczenie produkcji odpadów: już na etapie projektowania nowych produktów szukaj rozwiązań, dzięki którym zmniejszysz ilość odpadów. Inwestycje w ten obszar pomagają w uzyskaniu oszczędności na ekologistyce.
- Dostosuj rozwiązania do potrzeb: ekologistyka odpadów komunalnych będzie różnić się od procesów niezbędnych przy zarządzaniu bardziej złożonymi odpadami, takimi jak np. sprzęt elektroniczny. Dostosuj działania do konkretnych wymogów prawnych i obowiązujących w danej branży standardów.
- Optymalizacja transportu: zwykle wysokie koszty są związane z zapewnieniem transportu odpadów. Często okazuje się, że w stosunkowo prosty sposób można obniżyć wydatki, np. decydując się na outsourcing czy organizację większej liczby punktów odbioru.
- Analiza dostawców: duże znaczenie ma również to, w jaki sposób do swoich środowiskowych zobowiązań podchodzą Twoi kontrahenci. Wybór odpowiednich partnerów pozwoli na uzyskanie oszczędności.
Pamiętaj, że efektywna optymalizacja zarządzania odpadami może być ważnym argumentem z perspektywy Twoich klientów czy inwestorów. Warto więc uwzględnić ją na przykład w dokumencie zawierającym strategię ESG czy w materiałach marketingowych. Dzięki temu zbudujesz wizerunek marki zaangażowanej w walkę o klimat, co pozwoli Ci uzyskać dodatkowe korzyści.
1 https://www.triviumpackaging.com/news-media/reports/2023-buying-green-report/
Polecamy
- Gospodarka odpadami w firmie – co musisz wiedzieć?czas czytania6minuty13.12.2022Prowadzenie firmy to poważne zobowiązanie. Dotyczy również odpowiedzialności za środowisko naturalne. Dowiedz się więcej!
- #ekowięcej artykułów z tagiem:#eko
- Czym różni się gospodarka o obiegu zamkniętym od recyklingu?czas czytania4minuty19.12.2022Dowiedz się, co różni recykling i gospodarkę cyrkularną oraz jak możesz włączyć je do swojego modelu biznesowego.
- #ESGwięcej artykułów z tagiem:#ESG
- Zero waste – od czego zacząć bycie bardziej eko?czas czytania7minuty19.12.2022Jak sprawić, żeby Twoja firma była bardziej eko? Poznaj nasze pomysły na zachowania w duchu zero waste!
- #ESGwięcej artykułów z tagiem:#ESG