Metodyki zwinne - czym są i jak je wykorzystać

Cześć! W tym wideo przybliżę Ci, czym są metodyki zwinne, jakie są ich rodzaje oraz jak mogą pomóc w zarządzaniu w Twojej firmie. Metodyki zwinne od kilkunastu lat zyskują na popularności. Są szeroko stosowane w wytwarzaniu oprogramowania, ale mają również zastosowanie w wielu innych dziedzinach. Co ważne, mogą z nich skorzystać nie tylko korporacje, ale również mniejsze firmy.

Czym są metodyki zwinne?

Pewnie zastanawiasz się, czym w ogóle są metodyki zwinne, z angielskiego nazywane Agile? Wróćmy zatem do roku 2001, kiedy to powstał Manifest Agile - jako odpowiedź na wyzwania związane z tradycyjnym podejściem do zarządzania projektami i produktami. Manifest podkreśla 4 kluczowe wartości:

• ludzie i interakcje ponad procesy i narzędzia
• działające oprogramowanie ponad obszerną dokumentację
• współpraca z klientem ponad negocjacje kontraktowe oraz
• reagowanie na zmiany ponad podążanie za planem

Te zasady stanowią fundament metodyk zwinnych, a wywodzą się z potrzeby uelastycznienia podejścia w stosunku do tradycyjnego modelu kaskadowego (nazywanego też Waterfall). Model kaskadowy zakłada sekwencyjne, dość sztywne etapy projektu: od analizy i planowania, przez projektowanie i implementację, aż po testowanie i wdrożenie. Każdy etap w tym modelu musi być zakończony przed rozpoczęciem następnego, a klient jest angażowany jedynie na początku, kiedy definiuje swoje wymagania. W efekcie na końcu całego procesu otrzymuje gotowy produkt. Takie podejście, wykorzystywane często w zakładach produkcyjnych, nie znalazło jednak zastosowania w projektach bardziej ryzykownych, charakteryzujących się dużym stopniem niepewności i nieustannie zmieniającymi się wymaganiami.

Metodyki zwinne, w przeciwieństwie do kaskadowych, pozwalają na częste przeglądy i dostosowania. Daje to większą elastyczność, ponieważ opiera się na iteracjach, czyli małych, powtarzalnych cyklach pracy, w które angażowany jest klient.

Każda iteracja, ma na celu dostarczenie działającego fragmentu produktu, który można ocenić i przetestować. Na podstawie uzyskanych od klienta informacji można wprowadzić poprawki w kolejnych cyklach.

Rodzaje metodyk zwinnych

Do metodyk zwinnych należą m.in. Scrum, Kanban i Lean, które są wykorzystywane najczęściej.
Ich elementem wspólnym są samoorganizujące się i interdyscyplinarne zespoły. W praktyce oznacza to, że to właśnie zespoły samodzielnie decydują, w jaki sposób najlepiej wykonywać swoją pracę, a ich członkowie posiadają wszelkie kompetencje i umiejętności niezbędne do ukończenia poszczególnych iteracji.

Przyjrzyjmy się kilku najpopularniejszym metodykom.

Scrum

Jedną z najczęściej stosowanych metodyk jest Scrum . Opiera się na trzech filarach: transparentności, inspekcji i adaptacji, które tworzą powtarzalną pętlę.

W skład zespołu scrumowego wchodzi od 5 do 9 osób i są to: Product Owner, który odpowiada za Backlog Produktu, czyli listę potencjalnych zadań do realizacji, Scrum Master, który wspiera zespół w stosowaniu zasad Scrum i usuwa przeszkody w procesie oraz Zespół, który tworzy inkrement, czyli przyrost produktu lub usługi o określone elementy

W ramach cyklicznego planowania Zespół Scrumowy wycenia, ile z zadań z backlogu produktu członkowie zespołu będą w stanie wykonać w danym Sprincie. Zakres zadań, który trafia do realizacji, to Backlog Sprintu. Zespół spotyka się codziennie na 15 min na tzw. Daily, aby każda z osób odpowiedziała na 3 pytania:
 

• Co udało mi się zrobić wczoraj?
• Co planuję zrobić dziś? oraz
• Jakie przeszkody stanęły na mojej drodze?

Dzięki temu wszyscy mają bieżący obraz postępu prac i mogą reagować na ewentualne problemy.

Same Sprinty trwają od 1 do 4 tygodni i kończą się przeglądem inkrementu oraz retrospektywą, co pozwala na ciągłe doskonalenie procesu.

Kanban

Kanban to inna popularna metodyka. Koncentruje się na wizualizacji i zarządzaniu przepływem pracy, ograniczeniu liczby zadań realizowanych jednocześnie (tzw. limit Work in progres) oraz ciągłym doskonaleniu przez iteracyjne wprowadzanie małych ulepszeń na podstawie zebranych danych i obserwacji.

Jednym z bardziej charakterystycznych elementów tej metodyki są tablice Kanban, dzięki którym zespoły mogą śledzić postęp prac i szybko identyfikować wąskie gardła w procesie. Wizualizacja ułatwia określenie ile pracy zostało już wykonane, ile jest w trakcie realizacji (i jaki jest limit pracy w toku) oraz ile zadań jest jeszcze do wykonania.

Kanban, w odróżnieniu od Scrum, nie stosuje Sprintów, a sugeruje zastosowanie tzw. kadencji – na przykład w formie codziennych spotkań zespołu, które służą śledzeniu statusu i przepływu pracy. Spotkanie to pomaga określić dostępne moce realizacyjne i potencjał zwiększenia tempa realizacji pracy. Odbywa się ono – jak można się domyślić - przed tablicą Kanban, gdzie każdy członek zespołu opowiada pozostałym, co zrobił poprzedniego dnia i co będzie robić dziś. Kanban nie wymaga definiowania ról ponieważ skupia się na realizacji przepływu pracy przez samoorganizujące się i kros-funkcjonalne zespoły.

Lean

Lean to metodyka, która pochodzi z przemysłu produkcyjnego, ale zyskała popularność również w wytwarzaniu oprogramowania, usługach, czy pracy administracyjnej. Celem Lean jest eliminacja marnotrawstwa i maksymalizacja wartości dostarczanej klientowi. W praktyce oznacza to skupienie się na dostarczaniu produktów najwyższej jakości w możliwie najkrótszym czasie.

Charakterystyczne elementy tej metodyki to zdefiniowanie, co dla klienta jest wartością, a następnie zmapowanie strumienia wartości, który obrazuje wszystkie kroki w procesie - od pomysłu do dostarczenia produktu. Mapa pozwala także na identyfikację i eliminację marnotrawstwa w procesie, np. zbędnych kroków lub unikanie przestojów. Ważnym elementem całego procesu jest także tzw. „System pull”, czyli wykonywanie pracy na podstawie rzeczywistego zapotrzebowania zamiast gromadzenia nadwyżek. Chodzi o dostarczenie dokładnie tego, co jest w danym momencie potrzebne, co pozwala na realizację potrzeb klienta w możliwie najkrótszym czasie.

Kiedy stosować metodyki zwinne?

Metodyki zwinne mogą być stosowane nie tylko w wytwarzaniu oprogramowania, ale również w zarządzaniu projektami w różnych branżach. Na przykład w marketingu zespoły mogą używać Scrum do planowania kampanii reklamowych, a w produkcji – Kanban do zarządzania przepływem procesu produkcyjnym lub Lean do eliminacji przestojów.

W praktyce metodyki zwinne pomagają zespołom szybko reagować na zmieniające się wymagania i dostosowywać plany na bieżąco. Dzięki iteracyjnemu podejściu, zespoły mogą regularnie oceniać postępy i wprowadzać poprawki, co zwiększa szanse na sukces projektu.

Niezależnie od branży, iteracyjne podejście i ciągłe doskonalenie pomagają zespołom lepiej reagować na zmieniające się warunki i dostarczać wysokiej jakości produkty.