Mediacja i facylitacja, czyli zanim udasz się do sądu

Jeśli prowadzisz firmę, musisz liczyć się z tym, że nie zawsze wszystko pójdzie po Twojej myśli. Konkurencja, zmieniające się otoczenie gospodarcze, mniejsze lub większe nieporozumienia pomiędzy pracownikami bądź wspólnikami — okazji do różnego rodzaju konfliktów nie brakuje. I pomimo że większość z nich można wyjaśnić, przeprowadzając długą i szczerą rozmowę, to są też takie, które będą wymagać od Ciebie podjęcia bardziej stanowczych kroków. Są nimi mediacja oraz facylitacja. Czym dokładnie się charakteryzują? O tym poniżej.

Mediacja w biznesie: kiedy się sprawdza?

Spory mają to do siebie, że potrafią skutecznie odwrócić uwagę od bieżącego prowadzenia firmy. Na szczęście możesz zwrócić się do wykwalifikowanych specjalistów, którzy pomogą Ci wyjść obronną ręką z większości konfliktów. I to zanim ich przebieg wymknie się spod kontroli a jedynym wyjściem stanie się dociekanie swoich racji przed sądem.

Jedną z takich metod jest mediacja. Przestrzeń na nią pojawia się wszędzie tam, gdzie istnieje konflikt, a żadna ze stron nie chce ustąpić. Równocześnie też nikomu nie jest na rękę trwanie w takim stanie. Dlatego, jeśli tylko osoby skłócone posiadają choćby odrobinę dobrej woli, warto skorzystać z pomocy profesjonalnego mediatora.

Co musisz wiedzieć o mediacji? Przede wszystkim to, że:

• jest ona w pełni dobrowolna dla uczestników,
• strony nie są zmuszane do zawarcia porozumienia,
• w razie poczucia, że cały proces nie idzie po myśli jednej ze stron, może ona podjąć decyzję o odstąpieniu od dalszych rozmów,
• mediator pozostaje w pełni neutralny i nie opowiada się ani za, ani przeciw jednej ze stron.

Co to znaczy mediacja?

Jest to dążenie do polubownego rozwiązania sporu, zanim w grę wejdzie np. arbitraż. Cały proces zaczyna się od wysłuchania obu stron i uzyskania w ten sposób pełnego obrazu sytuacji. Dopiero wówczas mediator ma szansę wskazać skonfliktowanym np. wspólnikom argumenty za i przeciw, o których nie chcą słyszeć lub zwyczajnie o nich nie wiedzą.

Oczywiście, mediacja rzadko kiedy kończy się po pierwszym spotkaniu, szczególnie gdy problem, którego dotyczy, jest skomplikowany i bardzo złożony. Musisz jednak wiedzieć o tym, że z pomocą takiego fachowca na pewno uda się osiągnąć porozumienie o wiele szybciej!

Z jakim kosztem wiąże się mediacja?

Jest to usługa wyceniana w różnych modelach w zależności od ilości czasu czy wartości sporu. Możesz ją porównać np. do usług prawniczych. Z pomocy mediatora skorzystasz zarówno w formie jednorazowej konsultacji, jak i całego cyklu spotkań. Istnieje też forma rozliczenia uwzględniająca wynagrodzenie zależne od wartości sporu. Wszystko jest kwestią do ustalenia między stronami.

Czym jest facylitacja?

Ten dość obco brzmiący termin to nic innego jak działania mające na celu wydobycie maksymalnego potencjału z posiadanych zasobów ludzkich. Jakkolwiek dziwnie by to nie zabrzmiało, to takie czynności podejmowane są już w szkole, w momencie, gdy dobiera się uczniów w grupy w taki sposób, aby w każdej z nich znalazły się osoby posiadające odpowiednie umiejętności i cechy osobowe.

W ten sposób mają one szansę uzyskać lepsze wyniki w powierzanych im zadaniach niż grupy dobrane przypadkowo. Niezbędny w całym procesie jest oczywiście facylitator.

Jak widzisz, dzięki takiej osobie etapy prac będą bardziej uporządkowane. Zwiększy się też poziom skuteczności i efektywności zespołu m.in. dzięki zachęcaniu wszystkich jej członków do zabierania głosu w sprawie prowadzonych prac. A to wszystko zwiększa poczucie przynależności do danej społeczności, a w ostatecznym rozrachunku przynosi korzyści wszystkim stronom.

Tym, na co musisz zwrócić uwagę, jest fakt, że facylitator nie musi być specjalistą w tematyce, nad którą pracuje zespół. Korzysta on bowiem z wiedzy na temat zagadnień dotyczących znajomości natury ludzkiej, potrzeby docenienia jednostki, a jednocześnie pewnych jej obaw. Facylitacja skutecznie wspiera pracowników i wydobywa z nich to, co najlepsze. W dobie coraz silniejszej walki o klienta budowanie efektywnych zespołów stanowi jeden z istotniejszych elementów działalności każdej firmy — także i Twojej!

Dlaczego warto rozwiązywać spory w sposób przedsądowy?

Rozwiązanie sporu w drodze mediacji przynosi korzyści obu stronom konfliktu. Przede wszystkim skraca cały proces. Wejście na drogę sądową z reguły oznacza miesiące oczekiwania na rozprawę. Co więcej, może trwać nawet latami! Decydując się na arbitraż, również musisz uzbroić się w cierpliwość.

Nie mniej istotna kwestia to finanse. Wybór polegający na dochodzeniu swoich spraw przed sądem zazwyczaj oznacza konieczność korzystania z usług adwokata, który będzie służył wiedzą merytoryczną i wspierał Cię podczas kolejnych rozpraw. Taka pomoc, jak możesz się domyślić, jest kosztowna.

Do tego należy dodać: opłaty sądowe i czas niezbędny na uczestnictwo w rozprawach czy przesłuchaniach. Dodatkowo, jeśli proces toczy się poza miastem stałego pobytu, konieczne stają się dodatkowe podróże; niewykluczone, że będzie trzeba zapłacić również za nocleg.

Jak widzisz, pozasądowe rozwiązanie sporu to nie tylko oszczędność czasu, ale i pieniędzy. Bez względu na to, czy zdecydujesz się na mediację, czy raczej postawisz na facylitację, koniecznie rozważ wszystkie „za i przeciw”. Dopiero gdy żadne z tych rozwiązań nie przyniesie oczekiwanych efektów, zastanów się nad wniesieniem sprawy do sądu.